KAYNAK: www.puuny.com
21 Nisan 2015 Salı
Alt İşveren
Alt İşveren: Bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal ve hizmet üretiminin yardımcı işlerinde veye asıl işin bir bölümünde yapılacak işin gereği teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini yalnız bu işyerinde aldığı işyerinde çalıştıran diğer işveren.
Ara Dinlenme
Ara Dinlenme: İşçinin, gün içerisinde dinlenme ve yemek gibi ihtiyaçlarını karşılayabilmesini sağlamak amacıyla günlük çalışma süresinin ortalama bir zamanında, o yerin gelenekleri ve işin gereğine göre ayarlanarak verilen süredir.
KAYNAK: www.puuny.com
Asgari Ücret
Asgari Ücret: İşçilere, normal bir çalışma günü karşılığı ödenen ve işçinin gıda, konut, giyim, sağlık, ulaşım ve kültür gibi zorunlu ihtiyaçlarını günün fiyatları üzerinden asgari düzeyde karşılamaya yetecek ücrettir.
KAYNAK: www.puuny.com
Bahşiş
Bahşiş: Müşterinin isteğine bağlı ve hizmetten memnun kalmasının karşılığında verdiği paradır.
KAYNAK: www.puuny.com
Belirli Süreli İş Sözleşmesi
Belirli Süreli İş Sözleşmesi: Başlangıç ve bitim tarihi önceden kararlaştırılmış olan iş sözleş meleridir.
KAYNAK: www.puuny.com
Belirsiz Süreli İş Sözleşmesi
Belirsiz Süreli İş Sözleşmesi: Başlangıç tarihi belli olup, bitim tarihi belli olmayan iş sözleşmeleridir.
KAYNAK: www.puuny.com
Bildirim Süresi
Bildirim Süresi: İş sözleşmesinin süreli fesih yoluyla sonlandırılmasından sonra işçilerin çalışmaları ve işverenin de işçileri çalıştırmaları gereken süredir.
KAYNAK: www.puuny.com
Bireysel İş Uyuşmazlığı
Bireysel İş Uyuşmazlığı: Tek bir işçi ile işveren arasında iş ilişkisinden kaynaklanan uyuşmaz lıklardır.
KAYNAK: www.puuny.com
Bireysel Sendika Özgürlüğü
Bireysel Sendika Özgürlüğü: Bireysel sendika özgürlüğü temel hak olarak öğretide olumlu sendika özgürlüğü ve olumsuz sendika özgürlüğü şeklinde ikiye ayrılarak
incelenmektedir. Olumlu sendika özgürlüğü, bireylerin serbestçe sendika kurma ve kurulmuş olan sendikalara girme, sendika içinde faaliyette bulunma, sendikanın
faaliyetlerine katılma hakkıdır. Olumsuz sendika özgürlüğü ise, bireyin sendikalara girmeme yahut girmiş bulunduğu
sendikalardan ayrılma hakkıdır.
incelenmektedir. Olumlu sendika özgürlüğü, bireylerin serbestçe sendika kurma ve kurulmuş olan sendikalara girme, sendika içinde faaliyette bulunma, sendikanın
faaliyetlerine katılma hakkıdır. Olumsuz sendika özgürlüğü ise, bireyin sendikalara girmeme yahut girmiş bulunduğu
sendikalardan ayrılma hakkıdır.
KAYNAK: www.puuny.com
Borç Doğurucu Hüküm
Borç Doğurucu Hüküm: Toplu iş sözleşme lerinde, tarafların karşılıklı hak ve borçlarını, sözleşmenin uygulanmasını ve denetimini, uyuşmazlıkların çözümüne ilişkin yolları düzenleyen hükümlere denir.
KAYNAK: www.puuny.com
Bonservis
Bonservis: İş sözleşmesinin son bulmasıyla işverence düzenlenip işçiye verilen; işçinin yaptığı iş ve çalışma sürelerine ilişkin bilgiler dışında işverenin kişisel görüşlerini de içeren belgedir.
KAYNAK: www.puuny.com
Çağrı Üzerine Çalışma
Çağrı Üzerine Çalışma: Yazılı sözleşme ile işçinin yapmayı üstlendiği işle ilgili olarak kendisine ihtiyaç duyulması halinde iş görme ediminin yerine getirileceğinin
kararlaştırıldığı iş ilişkisi çağrı üzerine çalışmaya dayalı kısmi süreli iş sözleşmesidir.
kararlaştırıldığı iş ilişkisi çağrı üzerine çalışmaya dayalı kısmi süreli iş sözleşmesidir.
KAYNAK: www.puuny.com
Çalışma Belgesi
Çalışma Belgesi: İş sözleşmesinin sona ermesi durumunda, işveren tarafından işten ayrılan işçiye verilen, işçinin yaptığı işin türünü ve süresini gösteren belgeye denir.
KAYNAK: www.puuny.com
Çocuk İşçi
Çocuk İşçi: 14 yaşını bitirmiş, 15 yaşını doldur mamış ve ilköğretimini tamamlamış kişidir.
KAYNAK: www.puuny.com
Delege
Delege: Sendika üyeleri adına genel kurullarda oy kullanma yetkisine ve hareket etme yetkisine sahip olan kişidir.
KAYNAK: www.puuny.com
Derhal Fesih
Derhal Fesih: İş Kanunu’nda öngörülen “haklı sebeplere” dayanarak taraflardan birinin irade beyanı ile iş sözleşmesini sona erdirmesidir.
KAYNAK: www.puuny.com
Eda Davası
Eda Davası: Toplu iş sözleşmesinden doğan hakların ifa edilmemesi sebebiyle açılan davadır.
KAYNAK: www.puuny.com
Eski Hükümlü
Eski Hükümlü: Bir yıldan uzun süreli bir cezadan veya Devlet memuru olmaya engel bir suçtan hüküm giyenleri, cezasını infaz kurumlarında tamamlayanları, cezası
ertelenenleri, koşullu salıverilenleri, özel kanunlarda belirtilen şartlardan dolayı istihdam olanağı bulunmayanları ve ömür boyu kamu hizmetlerinden yasaklı bulunan kişidir.
ertelenenleri, koşullu salıverilenleri, özel kanunlarda belirtilen şartlardan dolayı istihdam olanağı bulunmayanları ve ömür boyu kamu hizmetlerinden yasaklı bulunan kişidir.
KAYNAK: www.puuny.com
Eşit işlem Borcu
Eşit işlem Borcu: İşverenin iş sözleşmesinden doğan ve işçileri arasında ayrım yapmasını yasaklayan borcudur.
KAYNAK: www.puuny.com
Fazla Çalışma
Fazla Çalışma: İş Kanunu’nda yazılı koşullar çerçevesinde haftalık 45 saati aşan çalışma lardır.
KAYNAK: www.puuny.com
Fazla Sürelerle Çalışma
Fazla Sürelerle Çalışma: Haftalık çalışma
süresinin sözleşmelerle 45 saatin altında belirlendiği durumlarda haftalık çalışma süresini aşan ve 45 saate kadar yapılan çalışmalardır
süresinin sözleşmelerle 45 saatin altında belirlendiği durumlarda haftalık çalışma süresini aşan ve 45 saate kadar yapılan çalışmalardır
KAYNAK: www.puuny.com
Fiil Ehliyeti
Fiil Ehliyeti: Medeni hakları kullanma ehliyeti olarak da ifade edilen bu kavram, bir kişinin bizzat kendi fiil ve muameleleriyle kendi lehine haklar, aleyhine borçlar yaratabilme iktidarıdır.
KAYNAK: www.puuny.com
Gece
Gece: En geç saat 20.00’de başlayarak en erken saat 06.00’ya kadar geçen ve en fazla 11 saat süren dönemdir.
KAYNAK: www.puuny.com
Geçici iş ilişkisi
Geçici iş ilişkisi: İşveren devir sırasında işçinin yazılı rızasını almak suretiyle bir işçiyi, holding bünyesi içinde veya aynı şirketler topluluğuna bağlı başka bir işyerinde veya yapmakta olduğu işe benzer işlerde
çalıştırılması koşuluyla başka bir işverene iş görme edimini yerine getirmek üzere geçici olarak devretmesine denir.
çalıştırılması koşuluyla başka bir işverene iş görme edimini yerine getirmek üzere geçici olarak devretmesine denir.
KAYNAK: www.puuny.com
Genel Sağlık Sigortası
Genel Sağlık Sigortası: Genel sağlık sigortası, kişilerin ekonomik güçlerine ve istekli olup olmamalarına bakılmaksızın gelecekte ortaya çıkabilecek sağlık risklerine karşı, öncelikle sağlıklarının korunmasını ve böyle bir durumda gereken harcamaların finansmanını sağlayan, toplumun tüm bireylerinin sağlık hizmetlerinden yaygın, adil ve etkili bir
şekilde faydalanmasını sağlamayı amaçlayan primli bir sosyal güvenlik aracıdır.
şekilde faydalanmasını sağlamayı amaçlayan primli bir sosyal güvenlik aracıdır.
KAYNAK: www.puuny.com
Grev
Grev: Grev; İşçilerin topluca çalışmamak suretiyle işyerinde faaliyeti tamamen durdurmak veya işin niteliğine göre önemli ölçüde aksatmak amacıyla aralarında anlaşarak veyahut bir kuruluşun aynı amaçla topluca çalışmamaları için verdiği karara uyarak işi bırakmalarıdır.
KAYNAK: www.puuny.com
Grev Gözcüleri
Grev Gözcüleri: Kanuni bir grev kararı alan işçi sendikasının, cebir ve şiddet kullanmaksızın ve tehditte bulunmaksızın, kendi üyelerinin grev kararına uyup uymadıklarını denetlemek amacıyla işyerinin giriş ve çıkışlarında görevlenirdiği kişilerdir.
KAYNAK: www.puuny.com
Grev Oylaması
Grev Oylaması: Grev kararının işyerinde ilan edilmesinden itibaren, ilan tarihinde o işyerinde çalışan işçilerin en az 1/4’ünün işyerinde grevin uygulanıp uygulanmamasına karar vermek amacıyla yaptıkları oylamadır.
KAYNAK: www.puuny.com
Hak Düşürücü Süre
Hak Düşürücü Süre: Kanunda belirtilmiş olan belli bir sürenin, hak kullanılmaksızın geçirilmesi hakkı ortadan kaldırıyorsa, kanunda öngörülen bu süreye denir.
KAYNAK: www.puuny.com
Hak Ehliyeti
Hak Ehliyeti: Medeni haklardan yararlanma ehliyeti olarak da ifade edilen bu kavram, hak ve borç sahibi olabilme iktidarıdır.
KAYNAK: www.puuny.com
ibraname
ibraname: İş sözleşmesin sona ermesinin ardın dan işçinin işverenden alacağı kalmadığını ve onu akladığını gösteren, işverence düzenlenip işçiye imzalatılan yazılı belgedir.
KAYNAK: www.puuny.com
ihbar Tazminatı
ihbar Tazminatı: İş sözleşmelerinin süreli feshinde, bildirim şartına uymayan tarafın bildirim süresine ilişkin ücret tutarında ödemek zorunda olduğu tazminattır.
KAYNAK: www.puuny.com
ikale
ikale: Bir iş sözleşmesi taraflarının, bu iş sözleşmesini sona erdirme konusunda
yaptıkları sözleşmedir. Genellikle belirli süreli iş sözleşmelerinin süresinden önce sona erdirilmesi için taraflarca ikale uygulamasına gidilir.
yaptıkları sözleşmedir. Genellikle belirli süreli iş sözleşmelerinin süresinden önce sona erdirilmesi için taraflarca ikale uygulamasına gidilir.
KAYNAK: www.puuny.com
İkramiye
İkramiye: İşveren tarafından işçinin yaptığı işten duyulan memnuniyeti göstermek veya yeni yıl, evlenme ve doğum gibi bazı özel nedenlerle verilen ek bir ödemedir.
KAYNAK: www.puuny.com
İş Kazası
İş Kazası: Sigortalının işveren otoritesi altında bulunduğu sırada gördüğü iş veya işin gereği dolayısıyla aniden veya dıştan gelen bir etkenle, onu bedenen veya ruhen zarara uğratan kaza olayı.
KAYNAK: www.puuny.com
İş Uyuşmazlığı
İş Uyuşmazlığı: İşçiler veya işçi sendikaları ile işverenler veya işveren sendikaları arasında çalışma koşullarının belirlenmesi, uygulanması, yorumlanması, değiştirilmesi ya da geliştirilmesi ile ilgili hususlarda ortaya çıkan uyuşmazlıklardır.
KAYNAK: www.puuny.com
İşletme Toplu İş Sözleşmesi
İşletme Toplu İş Sözleşmesi: Bir gerçek ve tüzel kişiye veya bir kamu kurum veya kuruluşuna ait, aynı iş kolunda birden çok işyerine sahip bir işletme için yapılan toplu iş sözleşmesidir.
KAYNAK: www.puuny.com
İş Sözleşmesi
İş Sözleşmesi: Bir tarafın (işçi) bağımlı olarak iş görmeyi, diğer tarafın (işveren) da ücret ödemeyi üstlenmesinden doğan sözleşmedir (İK m. .
KAYNAK: www.puuny.com
İşveren
İşveren: İşçi çalıştıran gerçek veya tüzel kişi veya tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluş.
KAYNAK: www.puuny.com
İşveren vekili
İşveren vekili: İşveren adına hareket eden ve işin, işyerinin ve işletmenin yönetiminde görev alan kimse.
KAYNAK: www.puuny.com
İşyeri
İşyeri: İşveren tarafından mal veya hizmet üretmek amacıyla maddi olan ve olmayan unsurlar ile işçinin birlikte örgütlendiği birim.
KAYNAK: www.puuny.com
Kanun Dışı Grev
Kanun Dışı Grev: Kanuni bir grev için aranan şartlar gerçekleşmeden yapılan grevdir.
KAYNAK: www.puuny.com
Kanuni Lokavt
Kanuni Lokavt: Toplu iş sözleşmesinin yapılması sırasında uyuşmazlık çıkması ve işçi sendikasının grev kararı alması halinde TİSGLK hükümlerine uygun olarak yapılan grevdir.
KAYNAK: www.puuny.com
Kıdem Tazminatı
Kıdem Tazminatı: İş Kanuna tâbi, asgari bir çalışma süresini dolduran işçinin iş
sözleşmesinin kanunda sayılan hallerden biriyle son bulması halinde, işveren tarafından işçiye ya da ölümü halinde mirasçılarına ödenen ve miktarı işçinin çalışma süresi ve ücretine göre saptanan paradır.
sözleşmesinin kanunda sayılan hallerden biriyle son bulması halinde, işveren tarafından işçiye ya da ölümü halinde mirasçılarına ödenen ve miktarı işçinin çalışma süresi ve ücretine göre saptanan paradır.
KAYNAK: www.puuny.com
Kollektif Sendika Özgürlüğü
Kollektif Sendika Özgürlüğü: Sendikaların
tüzüklerinin yapılmasında, organlarının
oluşturulmasında özerk olmalarını sağlamak için varlıklarının ve faaliyetlerinin devletin, siyasi partilerin, işverenlerin veya diğer kuruluşların müdahalelerine karşı güvence altına alınmasıdır.
tüzüklerinin yapılmasında, organlarının
oluşturulmasında özerk olmalarını sağlamak için varlıklarının ve faaliyetlerinin devletin, siyasi partilerin, işverenlerin veya diğer kuruluşların müdahalelerine karşı güvence altına alınmasıdır.
KAYNAK: www.puuny.com
Kötüniyet Tazminatı
Kötüniyet Tazminatı: İşverenin süreli fesih hakkını kötüye kullandığı durumlarda, işçiye ödemek zorunda olduğu bildirim sürelerine ilişkin ücretin üç katı tutarındaki tazminattır.
KAYNAK: www.puuny.com
Lokavt
Lokavt: İşyerinde faaliyetin tamamen durmasına sebep olacak tarzda, işveren veya işveren vekili tarafından kendi teşebbüsü ile veya bir işçi kuruluşunun verdiği karara uyarak işçilerin topluca işten uzaklaştırılmasıdır.
KAYNAK: www.puuny.com
Lokavt Gözcüleri
Lokavt Gözcüleri: Kanuni bir lokavt kararı alan işveren sendikasının, cebir ve şiddet
kullanmaksızın ve tehditte bulunmaksızın kendi üyelerinin lokavt kararına uyup uymadıklarını denetlemek amacıyla işyerinde görevlendirdiği kişilerdir.
kullanmaksızın ve tehditte bulunmaksızın kendi üyelerinin lokavt kararına uyup uymadıklarını denetlemek amacıyla işyerinde görevlendirdiği kişilerdir.
KAYNAK: www.puuny.com
Loncalar
Loncalar: Aynı meslek ve sanatı sürdürenlerin, birbirine yakın bir ortamda toplanarak kurdukları düzen.
KAYNAK: www.puuny.com
Malullük
Malullük: Çalışma gücünün bir kısmının ya da tamamının sürekli olarak kaybedilmesi, sakatlık.
KAYNAK: www.puuny.com
Malullük Aylığı
Malullük Aylığı: Malullük sigortasında aranan koşulları taşıyan sigortalalıya SGK tarafından bağlanan aylık.
KAYNAK: www.puuny.com
Meslek Hastalığı
Meslek Hastalığı: Yürüttülen işin niteliği veya şartları gereği tekrarlanan bir sebeple
sigortalının bedensel veya ruhsal yönden geçici veya sürekli olarak hastalanması.
sigortalının bedensel veya ruhsal yönden geçici veya sürekli olarak hastalanması.
KAYNAK: www.puuny.com
Mücbir Neden
Mücbir Neden: Sorumlunun faaliyet ve işletmesi dışında oluşan sözleşmeden doğan borcun, ihlâline kesin olarak ve kaçınılmaz bir şekilde yol açan, öngörülmesi ve karşı konulması mümkün olmayan olağanüstü bir olaydır.
KAYNAK: www.puuny.com
Normatif Hüküm
Normatif Hüküm: Toplu iş sözleşmelerinin hizmet akdinin yapılması, muhtevası ve sona ermesine ilişkin hükümlerine denir.
KAYNAK: www.puuny.com
Normal Fazla Çalışma
Normal Fazla Çalışma: Ülkenin genel yararları veya işin niteliği ya da üretimin arttırılması gibi nedenlerle yapılan fazla çalışmadır.
KAYNAK: www.puuny.com
Olağanüstü Nedenlerle Fazla Çalışma
Olağanüstü Nedenlerle Fazla Çalışma: Seferberlik sırasında ve bu süreyi aşmamak şartıyla yurt savunmasının gereklerini karşılayan işyerlerinde, işlerin çeşidine ve ihtiyacın derecesine göre Bakanlar Kurulu kararıyla yapılan çalışmadır.
KAYNAK: www.puuny.com
Orta Sandığı (Teavün Sandığı)
Orta Sandığı (Teavün Sandığı): Gelir kaynağını esnaftan alınan aidatlar, loncaya yapılan bağışlar, çıraklıktan kalfalığa, kalfalıktan ustalığa geçişlerde yapılan törenler için alınan para ve harçların oluşturduğu, üyelerine ekonomik ve sosyal yardım sağlamak üzere kurulmuş olan yardımlaşma ve dayanışma sandıklarıdır.
KAYNAK: www.puuny.com
Ölüm Aylığı
Ölüm Aylığı: Ölüm sigortasında aranan koşulları sağlayan sigortalının hak sahiplerine SGK tarafından bağlanan aylık.
KAYNAK: www.puuny.com
Özürlü
Özürlü: Doğuştan veya sonradan herhangi bir nedenle bedensel, zihinsel, ruhsal, duyusal ve sosyal yeteneklerini çeşitli derecelerde kaybetmesi nedeniyle toplumsal yaşama uyum sağlama ve günlük gereksinimlerini karşılamada güçlükleri olan ve korunma, bakım, rehabilitasyon, danışmanlık ve destek hizmetlerine ihtiyaç duyan kişilerden çalışma gücünün en az %40’ından yoksun olduğu sağlık kurulu raporu ile belgelenenleri kişidir.
KAYNAK: www.puuny.com
Prim
Prim: İşçinin, bireysel olarak veya grup içinde büyük bir çaba göstererek yapmış olduğu işi ödüllendirmek amacıyla ödenen ek bir ücrettir.
KAYNAK: www.puuny.com
Sağlık Hizmetleri
Sağlık Hizmetleri: İnsan sağlığına zarar veren çeşitli faktörlerin yok edilmesi ve toplumun bu faktörlerin tesirinden korunması, hastaların tedavi edilmesi, beden ve ruhi kabiliyet ve melekeleri azalmış olanların işe alıştırılması için yapılan tıbbi faaliyetlerdir.
KAYNAK: www.puuny.com
Sanayi Devrimi
Sanayi Devrimi: 18. yüzyılın ikinci yarısında, özellikle Avrupa’da ortaya çıkan ve genellikle aile ekonomisi niteliğindeki üretimin fabrikalara kaymasıyla, toplumun hemen hemen tüm kesimlerinde ortaya çıktığı düşünülen devrim niteliğindeki değişimdir.
KAYNAK: www.puuny.com
Sarı Sendika
Sarı Sendika: Genel olarak işverenler veya işveren sendikaları etkisi altında kurulan ya da bu etkiye açık şekilde faaliyet gösteren işçi sendikalarına "sarı sendika " denir.
KAYNAK: www.puuny.com
Sosyal Güvenlik
Sosyal Güvenlik: Halkın hastalık, işsizlik,yaşlılık, ölüm sebebiyle geçici veya sürekli olarak kazançtan yoksun kalması durumunda düşeceği yoksulluğa karşı çocuk sayısının artması ve analık halinde korunmasına ilişkin alınması gereken önlemler sistemidir.
KAYNAK: www.puuny.com
Sosyal Risk
Sosyal Risk: Ne zaman gerçekleşeceği
bilinmemekle beraber ileride gerçekleşmesi muhtemel veya muhakkak olan ve buna maruz kalan kişinin mal varlığında eksilmeye neden olan tehlikedir.
bilinmemekle beraber ileride gerçekleşmesi muhtemel veya muhakkak olan ve buna maruz kalan kişinin mal varlığında eksilmeye neden olan tehlikedir.
KAYNAK: www.puuny.com
Tazminat
Tazminat: Zararın karşılanması ve giderilmesi için zarar görene aynî ya da nakdî olarak verilmesi gereken şeyi ve miktarı ifade eder.
KAYNAK: www.puuny.com
Teamül Hukuku
Teamül Hukuku: “Örf ve Adet Hukuku” ya da “Gelenek Hukuku” olarak da anılan kurallar yetkili bir organ tarafından yürürlüğe konulmuş olan yazılı kurallar değildir. Bunlar toplumda belli bir olayda aynı biçimde hareket edilmesiyle, aynı davranışta bulunul masıyla kendiğinden doğar.
KAYNAK: www.puuny.com
Toplu Hak Uyuşmazlığı
Toplu Hak Uyuşmazlığı: Toplu iş sözleşmesi veya mevzuattan doğan bir hakkın
uygulanmaması, eksik uygulanması veya farklı yorumlanması dolayısıyla ortaya çıkan uyuşmazlıktır.
uygulanmaması, eksik uygulanması veya farklı yorumlanması dolayısıyla ortaya çıkan uyuşmazlıktır.
KAYNAK: www.puuny.com
Toplu Menfaat Uyuşmazlığı
Toplu Menfaat Uyuşmazlığı: Toplu iş sözleş mesi veya mevzuatta yer alan hakların değiştirilmesi ya da yeni haklar elde edilmesi amacıyla çıkan uyuşmazlıktır.
KAYNAK: www.puuny.com
Toplu İş Sözleşmesi
Toplu İş Sözleşmesi: Toplu iş sözleşmesi, iş sözleşmesinin (hizmet akdinin) yapılması, muhtevası (içeriği) ve sona ermesi ile ilgili hususları düzenlemek üzere işçi sendikası ile işveren sendikası veya sendika üyesi olmayan işveren arasında yapılan sözleşmedir.
KAYNAK: www.puuny.com
Toplu İş Uyuşmazlığı
Toplu İş Uyuşmazlığı: İşçi sendikası ile işveren arasında ya da işçi sendikası ile işveren sendikası arasında ortaya çıkan uyuşmazlıktır.
KAYNAK: www.puuny.com
Toplu işçi çıkarma
Toplu işçi çıkarma: İş Kanunu hükümlerine göre işyerinde çalışan işçi sayısına göre, belirli sayı ve oranda işçinin işine süreli fesih koşulları (m. 17) uyarınca ve bir ay içinde, aynı tarihte veya ayrı tarihlerde son verilmesine denir.
KAYNAK: www.puuny.com
Tüzel Kişi
Tüzel Kişi: Belli bir amacın gerçekleştirilmesine yönelik olarak bir araya gelmiş olan kişilerin oluşturdukları kişi toplulukları veya belli bir amaca hizmet eden mal toplulukları şeklinde ortaya çıkan, kendisini meydana getiren kişilerden ayrı ve bağımsız varlıklardır.
KAYNAK: www.puuny.com
Yorum Davası
Yorum Davası: Uygulanmakta olan bir toplu iş sözleşmesinin yorumu ile ilgili olarak toplu iş sözleşmesi taraflarınca açılan davadır.
KAYNAK: www.puuny.com
Zorunlu Nedenlerle Fazla Çalışma
Zorunlu Nedenlerle Fazla Çalışma: Gerek bir arıza sırasında gerek bir arızanın mümkün görülmesi halinde ya da makineler veya araç ve gereç için hemen yapılması gerekli acele işlerde veya zorlayıcı nedenlerin ortaya çıkması durumlarında işyerinin normal çalışmasını sağlayacak dereceyi aşmamak koşuluyla yapılan çalışmadır.
KAYNAK: www.puuny.com
Usulsüz Süreli Fesih
Usulsüz Süreli Fesih: İş sözleşmelerinin bildirim şartına uyulmaksızın feshine denir.
KAYNAK: www.puuny.com
Ücret
Ücret: Bir kimseye bir iş karşılığında işveren veya üçüncü kişiler tarafından sağlanan ve para ile ödenen tutardır.
KAYNAK: www.puuny.com
Yaşlılık Aylığı
Yaşlılık Aylığı: Yaşlılık sigortasında aranan koşulları sağlayan sigortalıya SGK tarafından bağlanan aylık.
KAYNAK: www.puuny.com
Yaşlılık
Yaşlılık: Yaşlanmaya bağlı olarak, ferdin çalışma gücünü kısmen veya tamamen kaybederek, düzenli ve yeterli gelir getiren bir iş tutamaz veya kendi geçimini kendi gücüyle sağlayamaz hale geldiği biyolojik durum.
KAYNAK: www.puuny.com
Yetki
Yetki: Toplu iş sözleşmesi yapabilme ehiyetine sahip işçi ve işveren sendikalarının ya da sendika üyesi olmayan işverenin kanunun aradığı niteliklere sahip olmasını ifade eder.
KAYNAK: www.puuny.com
Anayasa
Anayasa: Devletin temel yapısını, yönetim biçimini, organlarını ve bu organların yetki ve görevlerini, organla arasındaki ilişkileri düzenleyen; kişi hak ve özgürlüklerini belirleyen, güvence altına alan kurucu metin.
KAYNAK: www.puuny.com
Anayasacılık
Anayasacılık: Devlet iktidarını hukukla ve yazılı bir anayasayla sınırlamak yoluyla birey özgürlüklerini güvence altına alma amacı güden modern düşünce.
KAYNAK: www.puuny.com
Ara seçim
Ara seçim: Ölüm veya milletvekilliği sıfatının kaybedilmesine yol açan haller sonucunda meydana gelen milletvekilliği boşalmalarının tamamlanmasına ilişkin olarak yapılan seçim.
KAYNAK: www.puuny.com
Asli kurucu iktidar
Asli kurucu iktidar: Devleti kurarak, ona hukuki ve siyasi statüsünü veren ve anayasayı ilk kez ya da yeniden yapan iktidar.
KAYNAK: www.puuny.com
Bakanlar Kurulu
Bakanlar Kurulu: Başbakanın başkanlığı altında tüm hizmet ve devlet bakanlarında oluşan kurul.
KAYNAK: www.puuny.com
Çerçeve anayasa
Çerçeve anayasa: Genel ilkeleri düzenleyerek, bu ilkelerin hayata geçirilmesini kanunlara bırakan anayasa.
KAYNAK: www.puuny.com
Demokratik asli kurucu iktidar
Demokratik asli kurucu iktidar: Kaynağını bir kişinin iradesinden değil, ulusun ya da halkın iradesinden alan kurucu iktidar.
KAYNAK: www.puuny.com
Doğal yargıç ilkesi
Doğal yargıç ilkesi:Bir davaya bakacak olan mahkemenin uyuşmazlığın doğmasından önce yasayla belirlenmiş olması.
KAYNAK: www.puuny.com
Eşit Oy
Eşit Oy: Servet, cinsiyet, eğitim gibi unsurlara bakılmaksızın herkesin tek bir oy hakkına sahip olması.
KAYNAK: www.puuny.com
Genel görûşme
Genel görûşme:Toplumu ve devlet faaliyetlerini ilgilendiren belli bir konunun, Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulunda görüşülmesi.
KAYNAK: www.puuny.com
Genel Oy
Genel Oy: Servet, cinsiyet, eğitim, vergi, ırk gibi farklar göz önünde bulundurulmadan bütün vatandaşların oy hakkına sahip olmasıdır
KAYNAK: www.puuny.com
Gensoru
Gensoru: Bakanlar kurulunun genel politikasının ya da bir bakanın bakanlığı ile ilgili işlerden dolayı siyasi sorumsuzluğunun tartışıldığı ve güven oylamasıyla sonuçlanan genel görüşme.
KAYNAK: www.puuny.com
Geri Çağırma
Geri Çağırma: Seçimle iş başına gelmiş bir kamu görevlisinin görev süresi dolmadan belli sayıda yurttaşın talebi üzerine yapılacak halkoylamasıyla görevden alınması.
KAYNAK: www.puuny.com
Güvenoyu
Güvenoyu: Parlamenter sistemde, hükümetin göreve başlaması sırasında ya da sonradan yapılan ve hükümete güven duyulup duyulmadığını ölçmeyi amaçlayan parlamento oylaması.
KAYNAK: www.puuny.com
Halk Girişimi
Halk Girişimi: yürürlükteki bir yasayı değiştiren ya da tümüyle yeni bir düzenleme getiren yasa metninin yurttaşlar tarafından hazırlanarak halkoyuna sunulması.
KAYNAK: www.puuny.com
Halk Vetosu
Halk Vetosu: parlamentoda kabul edilmiş ancak henüz yürürlüğe girmemiş bir yasayı yurttaşların belirli bir süre içinde halkın onayına sunması.
KAYNAK: www.puuny.com
Halkoylaması
Halkoylaması: Belirli bir konuda halkın görüş belirtmesini ya da karar vermesini sağlayan oylama.
KAYNAK: www.puuny.com
iki dereceli seçim
iki dereceli seçim: seçmenlerin temsilcileri seçecek olan ve “ikinci seçmen” adı verilen delege grubunu; ikinci seçmenlerin de temsilcileri seçmesi.
KAYNAK: www.puuny.com
Kurucu meclis
Kurucu meclis: Yalnızca anayasayı hazırlamak ve kabul etmek amacıyla oluşturulan meclis.
KAYNAK: www.puuny.com
Meclis araştırması
Meclis araştırması: Meclis tarafından belli bir konuda bilgi edinmek için yapılan inceleme.
KAYNAK: www.puuny.com
Misak anayasa
Misak anayasa: Monarkla birlikte onun iradesine eklemlenmiş temsili bir organ ya da meclisin yaptığı anayasa.
KAYNAK: www.puuny.com
Oyların açık sayımı ve dökümü
Oyların açık sayımı ve dökümü: Oy verme işlemi tamamlandıktan sonra oyların sayımı ve dökümünün kamuya açık olarak yapılması
KAYNAK: www.puuny.com
Ölçülülük ilkesi
Ölçülülük ilkesi: Sınırlama amacı ile sınırlama aracı arasında makul bir oranın bulunması.
KAYNAK: www.puuny.com
Öze dokunma yasağı
Öze dokunma yasağı: Bir temel hak ve özgürlüğü büyük ölçüde kısıtlayan veya özgürlüğün kullanılmasını ortadan kaldıran ya da onu kullanılamaz hale getiren sınırlamaların yapılamaması.
KAYNAK: www.puuny.com
Plebisit kurucu iktidar
Plebisit kurucu iktidar: İktidarı belli bir dönemde elinde bulunduranların, hazırladıkları anayasa taslağını özgür bir tartışma ortamı yaratmadan halkoylamasına sunan iktidar.
KAYNAK: www.puuny.com
Serbest Oy
Serbest Oy: Seçmenin sandık başında oyunu herhangi bir baskı ya da etki altında kalmadan tamamen özgür iradesine göre verebilmesi.
KAYNAK: www.puuny.com
Soru
Soru: Bakanlar Kurulu adına sözlü veya yazılı olarak cevaplandırılmak üzere Başbakan veya bakanlardan bilgi isteme.
KAYNAK: www.puuny.com
Tali kurucu iktidar
Tali kurucu iktidar: Bir anayasayı, o anayasada öngörülen yöntemlere bağlı kalarak değiştiren iktidar.
KAYNAK: www.puuny.com
Veto
Veto: Bir yetkinin, bir yasanın, bir kararın yürürlüğe girmesine karşı çıkma hakkı.
KAYNAK: www.puuny.com
Yasama bağışıklığı
Yasama bağışıklığı: Yasama organı üyelerinin görevlerini herhangi bir zorluk, baskı altında kalmadan serbestçe yapabilmelerini sağlamak amacıyla, milletvekillerinin görevlerini gerçekleştirirken başlatılabilecek adlî takipleri engellemeye yönelik düzenleme.
KAYNAK: www.puuny.com
Yasama dokunulmazlığı
Yasama dokunulmazlığı: Yasama organı üyelerinin görevlerini yerine getirebilmeleri için bir suç eylemine ilişkin olarak ceza kovuşturması ve yargılamasından uzak tutulmasını öngören bağışıklık.
KAYNAK: www.puuny.com
Yasama sorumsuzluğu
Yasama sorumsuzluğu: Milletvekillerinin temsil ettikleri seçmen iradesini, görüşlerini ve isteklerini herhangi bir baskı altında kalmaksızın açıklayabilmesinin güvencesi.
KAYNAK: www.puuny.com
Yumuşak anayasa.
Yumuşak anayasa: Değiştirilmesi adi kanunlarla aynı hükümlere tabi olan anayasa.
KAYNAK: www.puuny.com
Açık (Sarih) Kabul
Açık (Sarih) Kabul: Kullanılan ifade ve sözcüklerden, kabul iradesinin duraksamaya yer vermeyecek şekilde açıkça anlaşılması.
KAYNAK: www.puuny.com
Açıklama İradesi
Açıklama İradesi: Kesin olarak bağlanma
iradesini (kararını), doğması istenen
hukuksal ilişkinin kurulması, değiştirilmesi ya da ortadan kaldırılması arzusunu muhataba bildirme bilinci.
iradesini (kararını), doğması istenen
hukuksal ilişkinin kurulması, değiştirilmesi ya da ortadan kaldırılması arzusunu muhataba bildirme bilinci.
KAYNAK: www.puuny.com
Adi Kira
Adi Kira: Kiraya verenin, belli bir ücret karşılığında bir şeyin kullanılmasını
kiracıya bıraktığı sözleşme.
kiracıya bıraktığı sözleşme.
KAYNAK: www.puuny.com
Ağır İhmal
Ağır İhmal: Aynı koşullarda bulunan makûl bir kişinin (tipin) zararın önlenmesi için alması gereken en basit tedbirleri almamış olması.
KAYNAK: www.puuny.com
Alacağın Devri
Alacağın Devri: Bir borç ilişkisinden doğan münferit bir alacak hakkının üçüncü bir kişiye devredilmesi.
KAYNAK: www.puuny.com
Aldatma
Aldatma: Aldatanın, aldatılanı, yanlış kanaat uyandırarak ya da kendisinde var olan yanlış bir kanaatin sürmesine veya güçlenmesine yol açarak sözleşme yapmaya yönelten söz ya da davranışları.
KAYNAK: www.puuny.com
Alacaklı Temerrüdü
Alacaklı Temerrüdü: Alacaklının kendisine önerilen gereği gibi ifayı haklı bir sebep bulunmaksızın reddetmesi.
KAYNAK: www.puuny.com
Arazi
Arazi: Yer küre üzerinde yerinde ve harita ve diğer belgelerde sınırları belirlenmiş
taşınmaz eşya.
taşınmaz eşya.
KAYNAK: www.puuny.com
Aslen Kazanma
Aslen Kazanma: Bir kimsenin kendi fiiliyle kimseye ait olmayan bir hakkı kazanması.
KAYNAK: www.puuny.com
Aşırı Yararlanma
Aşırı Yararlanma: Tam iki tarafa borç yükleyen bir sözleşmenin kurulması sırasında bir tarafın darda kalmasından, düşüncesizliğinden ya da deneyimsizliğinden yararlanarak edimler arasında yaratılan açık oransızlık.
KAYNAK: www.puuny.com
Ayıp
Ayıp: Sözleşme konusunun, satıcının veya kiralayanın bildirdiği nitelikleri taşımaması ya da bu şeyin değerini veya sözleşme gereği ondan beklenen yararları azaltan ya da ortadan kaldıran nitelikte olması.
KAYNAK: www.puuny.com
Aynî Hak
Aynî Hak: Bir eşya üzerinde kurulan, sahibine o eşya üzerinde doğrudan egemenlik ve üçüncü kişilere (herkese) karşı ileri sürme yetkileri veren ve hukuk düzeninin çizdiği sınırlar içerisinde kullanılabilen tekelci, mutlak ve malvarlıksal bir hak.
KAYNAK: www.puuny.com
Bağlanma Parası (Pey Akçesi)
Bağlanma Parası (Pey Akçesi): Sözleşme
kurulurken tarafların bağlanma niyetini göstermek için bir tarafça diğerine verilmiş olan bir miktar para.
kurulurken tarafların bağlanma niyetini göstermek için bir tarafça diğerine verilmiş olan bir miktar para.
KAYNAK: www.puuny.com
Bağışlama
Bağışlama: Sağlar arası malvarlıksal bir varlık ya da değerin karşılıksız kazandırılması.
KAYNAK: www.puuny.com
Basit (Yalın) Eşya
Basit (Yalın) Eşya: Bağımsız bir varlığı olan, diğer bir şeyle bağlantısı olmayan, başka bir eşyanın eklenmesine gerek olmaksızın tek başına varlığı ve doğası gereği bir
bütünlüğü olan eşya.
bütünlüğü olan eşya.
KAYNAK: www.puuny.com
Bedel (Semen)
Bedel (Semen): Bedel, sözleşme akdedilirken taraflarca belirlenen ya da belirlenebilir görülen bir miktar para.
KAYNAK: www.puuny.com
Beğenme Koşuluyla Satış
Beğenme Koşuluyla Satış: Taraflarınca, alıcının satılanı deneyerek ve gözden geçirerek (tecrübe ve muayene ederek) beğenmesi koşuluna bağlanmış olan satış.
KAYNAK: www.puuny.com
Belirlilik İlkesi
Belirlilik İlkesi: Üzerinde aynî hak bulunan konunun, yani eşyanın belirli, diğer
eşyalardan ayırt edilmiş olması.
eşyalardan ayırt edilmiş olması.
KAYNAK: www.puuny.com
Beyan Hatası (Açıklamada Yanılma)
Beyan Hatası (Açıklamada Yanılma): İrade açıklamasında bulunanın iradesi ile bunu açıklaması arasında ortaya çıkan uyumsuzluk.
KAYNAK: www.puuny.com
Bileşik (Mürekkep, Birleşik) Eşya
Bileşik (Mürekkep, Birleşik) Eşya: Birden çok eşyanın birbirinden ayrılamayacak bir biçimde bir araya getirilmesiyle oluşan, hukuken ve ekonomik yönden bileşenlerinden (parçalarından) ayrı bir varlık haline gelmiş olan eşya.
KAYNAK: www.puuny.com
Bireysel (Ferdi) İş Sözleşmesi
Bireysel (Ferdi) İş Sözleşmesi: İşçinin işverenle bizzat yaptığı hizmet sözleşmesi.
KAYNAK: www.puuny.com
Birincil (Aslî) Edim Yükümlülüğü
Birincil (Aslî) Edim Yükümlülüğü: Bir borç ilişkisinin objektif esaslı öğesi olarak o borç ilişkisine karakterini veren, borç ilişkisi kurulurken içeriğine giren edim
yükümlülüğüdür.
yükümlülüğüdür.
KAYNAK: www.puuny.com
Borcun Üstlenilmesi
Borcun Üstlenilmesi: Borcun borçlu tarafının yerine üçüncü bir kişinin geçmesi.
KAYNAK: www.puuny.com
Borçlandırıcı İşlem
Borçlandırıcı İşlem: Malvarlığının aktif öğelerine dokunmaksızın, yalnız borçları (pasif öğeleri) artıran hukuksal işlem.
KAYNAK: www.puuny.com
Borç İlişkisi
Borç İlişkisi: Kişiler arasında borç doğuran bir bağ. İki taraf arasında kurulan ve taraflardan birine (borçluya) belirli bir biçimde davranışta bulunma (verme, yapma veya yapmama) borcunu yüklerken diğerine (alacaklıya) ise bu borcun yerine getirilmesini isteme (talep) hakkı veren bir bağdır.
KAYNAK: www.puuny.com
Borçlu
Borçlu: Alacaklıya karşı borç konusu şeyi yerine getirme yükümlülüğü altında olan kişi.
KAYNAK: www.puuny.com
Bozucu (Sona Erdirici) Yenilik Doğuran Haklar
Bozucu (Sona Erdirici) Yenilik Doğuran Haklar: Kullanılmaları bir hukuksal ilişkiyi ya da bir hakkı ortadan kaldırıcı etki doğuran hak.
KAYNAK: www.puuny.com
Bölünemez Borç
Bölünemez Borç: Yasa, tarafların iradeleri ya da niteliği gereği kısımlara ayrılarak ifası mümkün olmayan borç. (Cayma Akçesi, Zamanı Rücu, Pişmanlık Akçesi): Sözleşmeden serbestçe cayabilme yetkisini göstermek için verilmiş cayma parası.
KAYNAK: www.puuny.com
Cebrî Artırma
Cebrî Artırma: Malikin rızasına bakılmadan resmî makamlar tarafından yapılan artırma.
KAYNAK: www.puuny.com
20 Nisan 2015 Pazartesi
Cebri İcra
Cebri İcra: Borcunu yerine getirmeyen kimsenin devletin hükümranlık gücüyle borcunu yerine getirmeye zorlanması.
KAYNAK: www.puuny.com
Ceza Koşulu
Ceza Koşulu: Edimin zamanında, gereği gibi ya da hiç ifa edilmemesi halinde ödenmesi kararlaştırılan bir miktar para.
KAYNAK: www.puuny.com
Çok Taraflı Hukuksal İşlemler
Çok Taraflı Hukuksal İşlemler: Kuruluş için birden fazla irade açıklamasına ihtiyaç duyulan hukuksal işlemler.
KAYNAK: www.puuny.com
Cins Borcu
Cins Borcu: Edimin konusu olan şey bir cinsin veya türünün genel işaret ve özelliklerine göre tayin edildiği borç.
KAYNAK: www.puuny.com
Dava Hakkı
Dava Hakkı: Borcu kendi isteğiyle (gönüllü olarak) yerine getirmeyen borçluya karşı alacaklının yargı yoluyla hakkını takip etmesi.
KAYNAK: www.puuny.com
Davranış
Davranış: İnsanın bir şey yapmaya veya yapmamaya ilişkin irade ile yönlendirilen ve irade ürünü olan hareket tarzı.
KAYNAK: www.puuny.com
Def’i
Def’i: Davalının borcunu, özel bir nedenden dolayı yerine getirmekten kaçınmasına olanak veren hak.
KAYNAK: www.puuny.com
DeğiştiriciYenilikDoğuranHak
Değiştirici Yenilik Doğuran Hak:
Kullanılmaları, bir hukuksal ilişkinin ya da bir hakkın içeriğinin değişimi sonucunu doğuran hak.
Kullanılmaları, bir hukuksal ilişkinin ya da bir hakkın içeriğinin değişimi sonucunu doğuran hak.
KAYNAK: www.puuny.com
Diğer Zararlar
Diğer Zararlar: Zarar görenin açıklananlar dışında kalan malvarlığını etkileyen
zararlar.
zararlar.
KAYNAK: www.puuny.com
Dolaylı Temsil
Dolaylı Temsil: Temsilcinin, kendi adına, fakat temsil olunan hesabına hareket ederek üçüncü kişiyle işlem kurması.
KAYNAK: www.puuny.com
Dolaysız Temsil
Dolaysız Temsil: Temsilcinin başkası adına ve hesabına hareket ederek üçüncü kişiyle işlem kurması.
KAYNAK: www.puuny.com
Dönemlik Edim
Dönemlik Edim: Zaman içerisine yayılan
düzenli ya da düzensiz aralıklı fiillerle ifa edilen edim.
düzenli ya da düzensiz aralıklı fiillerle ifa edilen edim.
KAYNAK: www.puuny.com
Dönme
Dönme: Taraflardan birinin tek taraflı bir irade açıklaması ile aralarındaki borç ilişkisini geriye etkili biçimde sona erdirmesi.
KAYNAK: www.puuny.com
Edim
Edim: Borcun konusu. Alacaklının borçludan talep etmeye hakkı, borçlunun ise alacaklıya karşı yerine getirmeye yükümlü olduğu belirli bir davranış tarzı.
KAYNAK: www.puuny.com
Eklenti
Eklenti: Madden ve hukuken bağımsız olmakla birlikte, birleştirme, takma veya başka bir biçimde asıl şeye bağlanarak asıl şeyin işletilmesi, korunması ya da ondan yararlanılması için ona sürekli olarak özgülenen taşınır eşya.
KAYNAK: www.puuny.com
Eksik Borç
Eksik Borç: Yaptırımsız, sorumluluk
doğurmayan, dava ve cebri icra yoluyla takip edilemeyen borç.
doğurmayan, dava ve cebri icra yoluyla takip edilemeyen borç.
KAYNAK: www.puuny.com
Eksik İki Tarafa Borç Yükleyen Sözleşmeler
Eksik İki Tarafa Borç Yükleyen Sözleşmeler:
Taraflardan birinin edimini ifa etmesinin sonucu olarak diğer taraf için de edim (borç) yükümlülüğünün doğduğu sözleşmeler.
Taraflardan birinin edimini ifa etmesinin sonucu olarak diğer taraf için de edim (borç) yükümlülüğünün doğduğu sözleşmeler.
KAYNAK: www.puuny.com
Emin Sıfatıyla Zilyet: Zilyedin
Emin Sıfatıyla Zilyet: Zilyedin, zilyetliğinin devam edeceği inancı eşyayı bıraktığı kişi.
KAYNAK: www.puuny.com
Emredici Yazılı Hukuk Kuralları
Emredici Yazılı Hukuk Kuralları: Taraflarca aksinin kararlaştırılması mümkün olmayan yazılı hukuk kuralları.
KAYNAK: www.puuny.com
Erteleyici Koşul
Erteleyici Koşul: İşlemin hüküm ve sonuç doğurmasının gelecekteki bir olaya bağlanması.
KAYNAK: www.puuny.com
Eşya
Eşya: Üzerinde egemenlik kurulabilir, tedavüle (alışverişe) elverişli, kişisel olmayan, sınırları belirli maddî (cismanî) bir varlığı olan nesne.
KAYNAK: www.puuny.com
Eşyaya Bağlı Borç
Eşyaya Bağlı Borç: Kişinin borçlanma yönünde iradesi olmadığı halde sırf bir eşyaya malik olduğu için o borçtan sorumlu olmasıdır.
KAYNAK: www.puuny.com
Eşya Birliği
Eşya Birliği: Bağımsızlıklarını kaybetmeden birden fazla eşyanın ortak bir ekonomik amaç çevresinde toplanarak işlevsel bir birlik ilişkisi içerisine konulmalarıyla
oluşan topluluk.
oluşan topluluk.
KAYNAK: www.puuny.com
Eşya Hukuku
Eşya Hukuku: Eşyalar (nesneler) dünyasında kişilerin (öznelerin) ilişkilerinin bir kesitini düzenleyen kurallar bütünü.
KAYNAK: www.puuny.com
Eşya Topluluğu
Eşya Topluluğu: Alış veriş yaşamında yaygın olan anlayış gereği ancak birlikte
tasarruflara konu edilebilen birden fazla eşya arasındaki eş düzeyli (eşgüdümlü) ekonomik ilişki.
tasarruflara konu edilebilen birden fazla eşya arasındaki eş düzeyli (eşgüdümlü) ekonomik ilişki.
KAYNAK: www.puuny.com
Esaslı Yanılma
Esaslı Yanılma: Yanılanın iradesine ve alış veriş yaşamının gereklerine uymadığı için
dürüstlük kuralına göre o işlemin geçersiz kılınmasını haklı gösterecek önemli
yanılma.
dürüstlük kuralına göre o işlemin geçersiz kılınmasını haklı gösterecek önemli
yanılma.
KAYNAK: www.puuny.com
Etkinlik Öğeleri
Etkinlik Öğeleri: Kurulmuş ve geçerli olan bir hukuksal işlemin hüküm ve sonuçlarını doğurabilmesi için bulunmamaları gereken öğeler.
KAYNAK: www.puuny.com
Faydalı Masraf
Faydalı Masraf: Şeyin değerini, üretkenliğini ve verimini arttırmak için yapılan masraf.
KAYNAK: www.puuny.com
Faiz
Faiz: Paranın belirli bir süre içerisinde sağladığı getiri, bir miktar paradan yoksun kalma karşılığı sağlanan yarar.
KAYNAK: www.puuny.com
Fer’i (Bağlı) Hak
Fer’i (Bağlı) Hak: Doğumları, geçerlilikleri, varlıklarını sürdürmeleri alacak hakkına bağımlı olan hak.
KAYNAK: www.puuny.com
Fesih Bildirim Süresi
Fesih Bildirim Süresi: Bir dönem içerisinde fesih bildiriminin gönderilmesi için en son tarih ile dönemin son günü arasında kalan süre.
KAYNAK: www.puuny.com
Fesih
Fesih: Devam etmekte olan bir hukuki ilişkiyi, tek taraflı olarak ve ileriye dönük olmak üzere sonlandıran bozucu yenilik doğurucu irade beyanı.
KAYNAK: www.puuny.com
Fiilî Egemenlik
Fiilî Egemenlik: Bir kişinin bir eşya üzerinde icra ettiği fiziksel (maddî) egemenlik.
KAYNAK: www.puuny.com
Fiilî Zarar
Fiilî Zarar: Zarar görenin malvarlığının aktifinde bir azalma veya pasifinde bir çoğalma yoluyla gerçekleşen parasal eksilme
KAYNAK: www.puuny.com
Garanti Sözleşmesi
Garanti Sözleşmesi: Garanti alan ve garanti veren arasında yapılan ve garanti verenin o işten beklenilen sonucu garanti etmesi suretiyle garanti alanı bir işin yapılmasına teşvik etmek amacına hizmet eden bir sözleşme.
KAYNAK: www.puuny.com
Gayrımisli Eşya
Gayrımisli Eşya: Sayı, ölçü veya tartı söz konusu olmadan kendi başına belli bir ekonomik varlığı ve tedavül değeri bulunan, birbiri yerine konulamayan eşya.
KAYNAK: www.puuny.com
GecikmeTazminatı
Gecikme Tazminatı: Borçlu borcunu
kararlaştırılan (doğru) zamanda ifa
etmediğinde alacaklı lehine doğan ve alacaklının uğradığı zararı kusurlu
borçlunun karşılaması esasına dayanan hak.
kararlaştırılan (doğru) zamanda ifa
etmediğinde alacaklı lehine doğan ve alacaklının uğradığı zararı kusurlu
borçlunun karşılaması esasına dayanan hak.
KAYNAK: www.puuny.com
Gerçek (Caiz) Vekâletsiz İşgörme
Gerçek (Caiz) Vekâletsiz İşgörme: İş sahibinin yapılmasını yasaklamadığı bir işin, vekâleti olmaksızın onun çıkarına gerçekleştirilmesi.
KAYNAK: www.puuny.com
Gerçek (Caiz) Olmayan Vekâletsiz İşgörme
Gerçek (Caiz) Olmayan Vekâletsiz İşgörme: Başkasının işinin, işgörenin çıkarına görülmesi.
KAYNAK: www.puuny.com
Geniş Anlamda Borç
Geniş Anlamda Borç: Bir kimsenin (borçlunun) diğerine (alacaklıya) karşı yerine getirmeyi yüklendiği belirli biçimde bir davranış.
KAYNAK: www.puuny.com
Haksız Fiil
Haksız Fiil: Bir kişinin hukuka aykırı ve kusurlu davranışıyla diğer bir kişinin zarara uğramasına yol açması.
KAYNAK: www.puuny.com
Halefiyet
Halefiyet: Alacaklıyı ifa yoluyla tatmin eden üçüncü kişinin kimi durumlarda alacaklının yerine geçmesi.
KAYNAK: www.puuny.com
Hasar
Hasar: Taraflardan herhangi birine yüklemeyen bir sebeple satım konusu şeyin değerinin azalması veya ortadan kalkması.
KAYNAK: www.puuny.com
Hafif İhmal
Hafif İhmal: Ancak dikkatli kişilerin
gösterebileceği özenle önlenebilecek bir zararın doğmaması için yeterli önlemlerin alınmamış olması.
gösterebileceği özenle önlenebilecek bir zararın doğmaması için yeterli önlemlerin alınmamış olması.
KAYNAK: www.puuny.com
Hukuka Aykırılık
Hukuka Aykırılık: Hukuk düzeniyle çelişmeyi belirlemeye ve kınamaya yönelen bir değer yargısı.
KAYNAK: www.puuny.com
Hukuksal İşlem
Hukuksal İşlem: Belirli bir hukuksal sonuç doğurmaya yönelik irade açıklaması.
KAYNAK: www.puuny.com
Hukuksal Sonuç
Hukuksal Sonuç: Bireyin iradesinin, dış dünyada hukuken anlamlı bir değişim yapma amacına, hukuksal bir sonuca yönelmesi.
KAYNAK: www.puuny.com
İfa Uğruna Edim
İfa Uğruna Edim: İfa uğruna farklı şeyin teslimi ve o şeyin alacaklı tarafından paraya çevrilmesinden elde edilenle borcun kapatılarak, borçlunun sorumluluktan kurtulması.
KAYNAK: www.puuny.com
İfa Yerine Edim
İfa Yerine Edim: İfa olarak farklı şeyin teslimi ile borçlunun borçtan /sorumluluktan kurtulması.
KAYNAK: www.puuny.com
İntifa Hakkı
İntifa Hakkı: Başkasına ait bir mal (hak) üzerinde, kullanma ve ürünlerinden yararlanma yetkilerine sahip olmayı içeren irtifak hakkı çeşidi.
KAYNAK: www.puuny.com
İlliyet Bağı
İlliyet Bağı: Haksız fiilden dolayı sorumluluktan söz edebilmek için failin fiili ile zarar arasındaki sebep-sonuç ilişkisi.
KAYNAK: www.puuny.com
İlliyetin Toplanması
İlliyetin Toplanması: Zararı doğuran olayın gerçekleşme sürecine çeşitli sebeplerin katışması.
KAYNAK: www.puuny.com
İrade Açıklaması
İrade Açıklaması: Kişinin belirli bir hukuksal sonuca ulaşma isteğini fiile dönüştürerek dış dünyaya yansıtması.
KAYNAK: www.puuny.com
İradî Şekil
İradî Şekil: Kanunun şekle tâbi tutmadığı bir sözleşmeyi tarafların kendi istek ve
iradeleriyle bir şekle tâbi tutması.
iradeleriyle bir şekle tâbi tutması.
KAYNAK: www.puuny.com
İrade Sakatlığı
İrade Sakatlığı: Borç ilişkisinin taraflarından birinin iradesinin aldatma, yanılma veya tehdit yüzünden gerçeğe uymaması.
KAYNAK: www.puuny.com
İradî Temsil
İradî Temsil: Temsilcinin temsil yetkisini temsil olunanın iradesinden alması.
KAYNAK: www.puuny.com
İstihkak Davası
İstihkak Davası: Taşınır veya taşınmaz bir mal üzerinde mülkiyet veya diğer bir aynî hak iddiasında bulunmayı konu alan dava
KAYNAK: www.puuny.com
İşgal
İşgal: Sahibi olmayan bir taşınmaz üzerinde zilyetlik tesis eden kimsenin bu taşınmaz üzerindeki zilyetliği aslen kazanması.
KAYNAK: www.puuny.com
İtiraz
İtiraz: Karşı tarafın hakkının hiç ya da artık mevcut olmadığının ileri sürülmesi.
KAYNAK: www.puuny.com
İvazlı (Karşılıklı) İşlemler
İvazlı (Karşılıklı) İşlemler: Bir karşılık elde etmek suretiyle girişilen hukuksal işlemler.
KAYNAK: www.puuny.com
İvazsız (Karşılıksız) İşlemler
İvazsız (Karşılıksız) İşlemler: Herhangi bir
karşılık elde etmeksizin girişilen hukuksal işlemler.
karşılık elde etmeksizin girişilen hukuksal işlemler.
KAYNAK: www.puuny.com
İyiniyet
İyiniyet: Bir hakkın doğumuna engel olan bir durumun olaydaki varlığı veya gerekli unsurlardan birinin yokluğu hakkındaki mazur görülebilir bir bilgisizlik veya yanlış bilgi.
KAYNAK: www.puuny.com
Kamulaştırma
Kamulaştırma: Devlet veya kamu tüzel
kişilerince kamu yararı düşüncesiyle, bedeli peşin verilmek suretiyle tek taraflı bir idari karara dayanarak taşınmazın mülkiyetinin kazanılması.
kişilerince kamu yararı düşüncesiyle, bedeli peşin verilmek suretiyle tek taraflı bir idari karara dayanarak taşınmazın mülkiyetinin kazanılması.
KAYNAK: www.puuny.com
Kamu Malı
Kamu Malı: Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan ve kamunun ortak kullanımına ya da kamu hizmetinin görülmesine ayrılmış olan yerlerle sahipsiz yerler ile kamu hukuku hükümlerine tâbi mallar.
KAYNAK: www.puuny.com
Kanunî (Yasal) Şekil
Kanunî (Yasal) Şekil: Kurulan bir işlemin sonuç doğurabilmesi için tarafların iradelerini açıklama şeklini bizzat kanunun belirlemesi.
KAYNAK: www.puuny.com
Kayıt
Kayıt: Kadastro gören bir taşınmaza, kütüğe kayıtlı diğer taşınmazların sıra numarasını takip eden temiz bir sayfa açılması işlemi.
KAYNAK: www.puuny.com
Kendine Özgü (Sui Generis) Sözleşmeler
Kendine Özgü (Sui Generis) Sözleşmeler:
Tipik sözleşmelerin içeriğindeki herhangi bir öğeye kısmen de olsa yer vermeyen, tamamen özgün, sırf kendinde bulunan öğeler ve özelliklerle tanımlanan
sözleşmeler.
Tipik sözleşmelerin içeriğindeki herhangi bir öğeye kısmen de olsa yer vermeyen, tamamen özgün, sırf kendinde bulunan öğeler ve özelliklerle tanımlanan
sözleşmeler.
KAYNAK: www.puuny.com
Kesin Hükümsüzlük
Kesin Hükümsüzlük: Hukuksal işlemin
kanunun öngördüğü geçerlilik öğelerinin kanunun öngördüğü nitelikte olmamasına bağlanan yaptırım.
kanunun öngördüğü geçerlilik öğelerinin kanunun öngördüğü nitelikte olmamasına bağlanan yaptırım.
KAYNAK: www.puuny.com
Kısmî İfa
Kısmî İfa: Bölünebilir edimlerde borçlunun borcun tamamını değil, bir kısmını ifa etme girişimi.
KAYNAK: www.puuny.com
Kısmî Kesin Hükümsüzlük
Kısmî Kesin Hükümsüzlük: Bir hukuksal
işlemin tamamiyle değil kısmen hükümsüz kılınması.
işlemin tamamiyle değil kısmen hükümsüz kılınması.
KAYNAK: www.puuny.com
Kişide Muvazaa
Kişide Muvazaa: Gerçekte sözleşmede taraf olan üçüncü bir kişinin gizlenmesi amacıyla diğer bir kişinin taraf olarak gösterilmesi.
KAYNAK: www.puuny.com
Kişisel Edim
Kişisel Edim: Borçlunun kişisel yetenekleri, beden ve akıl gücü ile ifa edebileceği edim.
KAYNAK: www.puuny.com
Kişisel Güvence
Kişisel Güvence: Güvence verenin alacağın hiç ya da gereği gibi ifa edilmediği halde malvarlığıyla kişisel olarak sorumlu olmayı üstlenmesi.
KAYNAK: www.puuny.com
Kişisel (Şahsî) Hak
Kişisel (Şahsî) Hak: Yalnız borçludan belirli bir davranışta bulunmasını isteme yetkisi veren hak.
KAYNAK: www.puuny.com
Korkutma
Korkutma: Korkutanın, korkutulan için,
sözleşme yapma iradesini açıklama zorunluluğuna yol açan ve kendisinin veya yakınlarından birinin kişi ya da malvarlığına yönelik ağır ve yakın bir zarar tehlikesi ifade eden (tehlikesinin varlığına inandır
söz ve davranışları.
sözleşme yapma iradesini açıklama zorunluluğuna yol açan ve kendisinin veya yakınlarından birinin kişi ya da malvarlığına yönelik ağır ve yakın bir zarar tehlikesi ifade eden (tehlikesinin varlığına inandır
söz ve davranışları.
KAYNAK: www.puuny.com
Koşul Bağlı İşlem
Koşul Bağlı İşlem: Hukuksal işlemin hüküm ve sonuçlarının gelecekte gerçekleşip
gerçekleşmeyeceği kuşkulu olan bir olaya bağlanması.
gerçekleşmeyeceği kuşkulu olan bir olaya bağlanması.
KAYNAK: www.puuny.com
Kurucu YenilikDoğuran Hak
Kurucu Yenilik Doğuran Hak: Hakkın
kullanılması üzerine yeni bir ilişkinin kurulması ya da bir hakkın doğumu sonucunu veren yenilik doğuran hak.
kullanılması üzerine yeni bir ilişkinin kurulması ya da bir hakkın doğumu sonucunu veren yenilik doğuran hak.
KAYNAK: www.puuny.com
Kusursuz İfa İmkânsızlığı
Kusursuz İfa İmkânsızlığı: Sözleşmenin ifasından önce borçlunun sorumlu
tutulamayacağı sebeplerle borcun ifasının imkânsızlaşması.
tutulamayacağı sebeplerle borcun ifasının imkânsızlaşması.
KAYNAK: www.puuny.com
Külfet
Külfet: Hukuksal Yükümlülük. Kişinin bir hakkı kazanması, kaybetmesi veya korumasının şartı haline getirilen bir fiil.
KAYNAK: www.puuny.com
Külli Halefiyet
Külli Halefiyet: Bir malvarlığının hak ve
borçlarıyla (aktif ve pasifleriyle) tüm olarak bir kişiden diğerine geçişi.
borçlarıyla (aktif ve pasifleriyle) tüm olarak bir kişiden diğerine geçişi.
KAYNAK: www.puuny.com
Latife Beyanı
Latife Beyanı: Hukuksal bir sonuç doğmasını istemeksizin, sırf şaka yollu sözlerle muhatabın ciddiye almayacağı inancıyla yapılan irade açıklaması.
KAYNAK: www.puuny.com
Maddî Edim
Maddî Edim: Borçlunun malvarlığına dâhil olan ve üzerinde tasarrufta bulunabileceği şeylerle ifa edebileceği edim.
KAYNAK: www.puuny.com
Maddî (Malvarlıksal) Zarar
Maddî (Malvarlıksal) Zarar: Zarar görenin malvarlığında iradesi dışında gerçekleşen ve parasal olarak ifade edilebilen kayıplar.
KAYNAK: www.puuny.com
Malvarlığı
Malvarlığı: Gerçek ya da tüzel her kişinin parasal değerle ifade edilen bütün hak ve borçlarından oluşan tümlük.
KAYNAK: www.puuny.com
Mal (Varlığı) ile Sorumluluk
Mal (Varlığı) ile Sorumluluk: Alacaklının alacağını cebri icra (zorla ifa ettirme) yoluyla borçlunun malvarlığından alabilmesi.
KAYNAK: www.puuny.com
Manevî Zarar
Manevî Zarar: Kişilik Hakkına Yönelik Hukuka Aykırı Bir Davranış (Saldırı) Yüzünden Ortaya Çıkan Zarar.
KAYNAK: www.puuny.com
Menfî Zarar
Menfî Zarar: Sözleşmenin geçerli olarak
kurulduğuna duyulan güvenin boşa
çıkmasından dolayı ortaya çıkan zarar.
kurulduğuna duyulan güvenin boşa
çıkmasından dolayı ortaya çıkan zarar.
KAYNAK: www.puuny.com
Mesafe Satışı
Mesafe Satışı: Borcun konusunun yasal ifa yerinden başka bir yerde ifa edildiği satış.
KAYNAK: www.puuny.com
Mislî Eşya
Mislî Eşya: Birbiri yerine konulabilen, sayı, ölçü veya tartı ile belirlenebilen eşya.
KAYNAK: www.puuny.com
Mutlak Muvazaa
Mutlak Muvazaa: Tarafların gerçekte hiçbir hukuksal ilişkiye girmek istememelerine karşın, sırf üçüncü kişileri aldatmak amacıyla yaptıkları anlaşma.
KAYNAK: www.puuny.com
Muacceliyet
Muacceliyet: Alacaklının ediminin ifa edilmesini istemeye hakkı olduğu borçlunun da borcu ödemekle yükümlü olduğu zaman.
KAYNAK: www.puuny.com
Muvazaa
Muvazaa: Her iki tarafın da anlaşarak irade ve açıklamaları arasında bilinçli olarak
yarattıkları uygunsuzluk.
yarattıkları uygunsuzluk.
KAYNAK: www.puuny.com
Muvazaa Anlaşması
Muvazaa Anlaşması: Tarafların arasındaki
ilişkinin sırf üçüncü kişileri aldatma kasdı ile kurulduğuna dair anlaşma.
ilişkinin sırf üçüncü kişileri aldatma kasdı ile kurulduğuna dair anlaşma.
KAYNAK: www.puuny.com
Mücbir Sebep
Mücbir Sebep: Kaçınılmaz olarak sorumlunun bir zarar verici eylemde bulunması sonucunu doğuran öngörülemez ve karşı konulamaz olağanüstü bir olay.
KAYNAK: www.puuny.com
Mülkiyet
Mülkiyet: Hak sahibine hakkın konusu olan eşya üzerinde kullanma, yararlanma ve tasarruf etme yetkileri sağlayan ayni hak.
KAYNAK: www.puuny.com
Mülkiyeti Saklı Tutma Koşuluyla Satış
Mülkiyeti Saklı Tutma Koşuluyla Satış:
Satılanın alıcıya teslim edilmiş olmasına rağmen mülkiyetinin satıcıda kaldığı ve ancak bedel tamamen ödendikten sonra mülkiyetin alıcıya geçeceğinin
kararlaştırıldığı satış türü.
Satılanın alıcıya teslim edilmiş olmasına rağmen mülkiyetinin satıcıda kaldığı ve ancak bedel tamamen ödendikten sonra mülkiyetin alıcıya geçeceğinin
kararlaştırıldığı satış türü.
KAYNAK: www.puuny.com
Müspet Zarar
Müspet Zarar: Alacaklının (zarar görenin) malvarlığının borç ifa edilmiş olsaydı bulunacağı durumu ile ifa edilmemesi nedeniyle (halen) bulunduğu durumu arasındaki fark.
KAYNAK: www.puuny.com
Müteselsil Borçluluk
Müteselsil Borçluluk: Bir ve aynı borçtan dolayı birden fazla borçlunun bulunduğu, alacaklının bu borçlulardan dilediğince seçtiği birinden alacağın tamamen ya da kısmen ifasını isteyebileceği birlikte
borçluluk ilişkisi.
borçluluk ilişkisi.
KAYNAK: www.puuny.com
Nisbi Hak
Nisbi Hak: Hakkın somut bir ilişkiyle belirlenmiş, güncel yükümlüsüne karşı ileri sürülebilmesi ve sadece bu yükümlü tarafından ihlâl edilebilir olması.
KAYNAK: www.puuny.com
Nisbî Muvazaa
Nisbî Muvazaa: Tarafların aralarında yaptıkları bir anlaşmayı gerçek iradelerine uymayan görünüşteki başka bir anlaşmayla gizlemesi.
KAYNAK: www.puuny.com
Objektif Esaslı Öğeler
Objektif Esaslı Öğeler: Bir sözleşmeye
niteliğini (adını) veren, o sözleşme için asgarî zorunlu içeriği oluşturan öğeler.
niteliğini (adını) veren, o sözleşme için asgarî zorunlu içeriği oluşturan öğeler.
KAYNAK: www.puuny.com
Olumsuz Edim
Olumsuz Edim: Genel olarak herkesin, özel olarak da borçlunun olumlu davranışlarla yapma imkânına sahip bulunduğu bir fiil ya da işlemi kaçınma ya da katlanma tarzındaki davranışlarla yapmamayı üstlenmesi.
KAYNAK: www.puuny.com
Ödemezlik Def’i
Ödemezlik Def’i: Aynı anda ifanın söz konusu olduğu durumlarda kendi borcunu ifa etmeyen ya da etmeyi teklif etmeyen tarafın diğerinden alacağını talep etmesi halinde, karşı tarafın bu talebi yerine getirmekten kaçınma hakkı.
KAYNAK: www.puuny.com
Ölüme Bağlı İşlemler
Ölüme Bağlı İşlemler: işlemi yapanın ölümü üzerine hüküm ve sonuç doğuran işlemler.
KAYNAK: www.puuny.com
Öneri (İcap)
Öneri (İcap): Bir sözleşmenin meydana gelebilmesi için gerekli olan iki irade açıklamasından zaman itibariyle ilk önce yapılanı.
KAYNAK: www.puuny.com
Önsözleşme
Önsözleşme: Taraflarca hedeflenen asıl
sözleşmenin öncüsü olarak akdedilen ve taraflara hedeflenen sözleşmenin kuruluşu için irade açıklamasında bulunma
yükümlülüğü yükleyen tam iki tarafa borç doğuran bir sözleşme.
sözleşmenin öncüsü olarak akdedilen ve taraflara hedeflenen sözleşmenin kuruluşu için irade açıklamasında bulunma
yükümlülüğü yükleyen tam iki tarafa borç doğuran bir sözleşme.
KAYNAK: www.puuny.com
Örnek Üzerine Satış (Numune Üzerine Satış)
Örnek Üzerine Satış (Numune Üzerine Satış):
Tarafların, satılanın, aralarından birine ya da üçüncü bir kişiye bırakılan bir örneğe veya tespit edilen bir mala uygun olarak teslimi üzerine anlaştıkları satış.
Tarafların, satılanın, aralarından birine ya da üçüncü bir kişiye bırakılan bir örneğe veya tespit edilen bir mala uygun olarak teslimi üzerine anlaştıkları satış.
KAYNAK: www.puuny.com
Örtülü (Zımnî) Kabul
Örtülü (Zımnî) Kabul: Kabulcünün öneriyi kabul ettiğinin takındığı tavır ve
davranışlardan anlaşılması.
davranışlardan anlaşılması.
KAYNAK: www.puuny.com
Parça Borcu
Parça Borcu: Maddî bir şeye ilişkin olan edimin o şeyin tek başına sahip olduğu özelliklere ve işaretlere göre tayin edilmesi.
KAYNAK: www.puuny.com
Peşin Satış
Peşin Satış: Bedelin tümünün tek seferde ve malın teslimiyle aynı anda ödendiği satış.
KAYNAK: www.puuny.com
Resmi Şekil
Resmi Şekil: Hukuksal işleme yetkili bir resmî memur tarafından gereken şeklin verilmesi.
KAYNAK: www.puuny.com
Sağlararası Hukuksal İşlemler
Sağlararası Hukuksal İşlemler: İşlemi
yapanların sağlığında hüküm ve sonuç doğuran işlemler.
yapanların sağlığında hüküm ve sonuç doğuran işlemler.
KAYNAK: www.puuny.com
Saikte Yanılma (Saik Hatası)
Saikte Yanılma (Saik Hatası): Kişinin olayları yanlış algılayıp, bunları yanlış
değerlendirerek, beklenti ve tahminlerinde isabetsiz bir kararla iradesini oluşturmasının sonucu olan yanılma.
değerlendirerek, beklenti ve tahminlerinde isabetsiz bir kararla iradesini oluşturmasının sonucu olan yanılma.
KAYNAK: www.puuny.com
Sahiplenme
Sahiplenme: Sahibi olmayan bir taşınır üzerinde zilyetlik tesis eden kimsenin bu taşınır üzerindeki zilyetliği aslen kazanması.
KAYNAK: www.puuny.com
Sebepsiz Zenginleşme
Sebepsiz Zenginleşme: Haklı bir sebep
olmaksızın bir kimsenin malvarlığının diğer bir kimsenin malvarlığı aleyhine artması.
olmaksızın bir kimsenin malvarlığının diğer bir kimsenin malvarlığı aleyhine artması.
KAYNAK: www.puuny.com
Seçimlik (Alternatif) İlliyet
Seçimlik (Alternatif) İlliyet: Birden fazla failin fiilinin bulunması ve hangi fiilin sonuca yol açtığının anlaşılamaması.
KAYNAK: www.puuny.com
Sonraki (Tali) Edim Yükümlülüğü
Sonraki (Tali) Edim Yükümlülüğü: İlk edim yükümlülükleri ifa edilmediğinde alacaklının borçludan bunun yerine
isteye(bile)ceği tazminat edimi.
isteye(bile)ceği tazminat edimi.
KAYNAK: www.puuny.com
Sözleşme (Akit)
Sözleşme (Akit): Karşılıklı iki tarafı oluşturan kişi ya da kişilerin belirli bir hukuksal sonuca ulaşmak üzere birbirine uyan irade açıklamalarıyla oluşturdukları hukuksal
işlem.
işlem.
KAYNAK: www.puuny.com
Sözleşme Özgürlüğü
Sözleşme Özgürlüğü: Bireylerin hukuk
düzeninin çizdiği sınırlar içerisinde dilediği sözleşmeyi, dilediği kişiyle, dilediği
içerikte, dilediği şekilde kurabilmesi,
değiştirebilmesi ve dilediğinde sona
erdirebilmesi.
düzeninin çizdiği sınırlar içerisinde dilediği sözleşmeyi, dilediği kişiyle, dilediği
içerikte, dilediği şekilde kurabilmesi,
değiştirebilmesi ve dilediğinde sona
erdirebilmesi.
KAYNAK: www.puuny.com
Sübjektif Noktalar
Sübjektif Noktalar: Sözleşmenin yan noktaları. Sözleşmeyi kurmak için tarafların irade açıklamalarında yer alması zorunlu olmayan öğeler.
KAYNAK: www.puuny.com
Şahıs ile Sorumluluk
Şahıs ile Sorumluluk: Alacaklının alacağını elde edebilmek için borçlunun şahsına el atabilmesi.
KAYNAK: www.puuny.com
Şerh
Şerh: Tapu kütüğüne yapılan kayıtlardan biridir. Kanunda sayılan bir takım kişisel haklar, tasarruf yetkisi kısıtlamaları veya geçiçi tescilin şerhi istenebilir.
KAYNAK: www.puuny.com
Şeye ilişkin Zarar
Şeye ilişkin Zarar: Zarar görenin bir eşyanın yok olması, hasar görmesi ya da bozulması nedeniyle uğranılan zarar.
KAYNAK: www.puuny.com
Tabiî (Mantıksal) illiyet
Tabiî (Mantıksal) illiyet: Zararlı sonucun
meydana gelmesine katkıda bulunan her etkenin sebep kablu edilmesi.
meydana gelmesine katkıda bulunan her etkenin sebep kablu edilmesi.
KAYNAK: www.puuny.com
Tadil (Değiştirme)
Tadil (Değiştirme): Aynî hakkın içeriğinde değişiklik yapmak istendiğinde yapılan tescil.
KAYNAK: www.puuny.com
Tahsis Kaydıyla Satış
Tahsis Kaydıyla Satış: Satış bedelinin
belirlenmiş, fakat satılanın belirlenmemiş olduğu satış türü.
belirlenmiş, fakat satılanın belirlenmemiş olduğu satış türü.
KAYNAK: www.puuny.com
Tahvil (Çevirme)
Tahvil (Çevirme): Geçerlilik şekline uymayan bir işlemin mevcut şekliyle benzeri amaçlı diğer bir işlemin tüm geçerlilik öğelerini taşıması ve taraflarca kabul edilebilir olması halinde işlemin o haliyle geçerli sayılması.
KAYNAK: www.puuny.com
Takas (Ödeşme)
Takas (Ödeşme): Birbirine karşılıklı ve aynı cinsten muaccel borçları bulunan iki kişiden birinin diğerine tek taraflı irade
açıklamasıyla, borçların az olan tutarında sona erdirilmesi.
açıklamasıyla, borçların az olan tutarında sona erdirilmesi.
KAYNAK: www.puuny.com
Taksitle Satış
Taksitle Satış: Satıcının satılan malı bedelinin ödenmesinden önce alıcıya teslim etmeyi, alıcının da bedeli kısmî ödemelerle ifa etmeyi borçlandığı bir taşınır satışı.
KAYNAK: www.puuny.com
Talep (istem) Hakkı
Talep (istem) Hakkı: Alacaklının borçludan edimini yerine getirmesini isteme yetkisi.
KAYNAK: www.puuny.com
Tam Borç
Tam Borç: Yaptırımlı, sorumluluk doğurabilen, dava ve icra yolu ile takip edilebilen borç.
KAYNAK: www.puuny.com
Tam iki Tarafa Borç Yükleyen Sözleşmeler
Tam iki Tarafa Borç Yükleyen Sözleşmeler:
Sözleşmenin niteliği gereği tarafların her birinin ediminin diğer tarafın ediminin tam karşılığını oluşturduğu sözleşmeler.
Sözleşmenin niteliği gereği tarafların her birinin ediminin diğer tarafın ediminin tam karşılığını oluşturduğu sözleşmeler.
KAYNAK: www.puuny.com
Tasarruf işlemi
Tasarruf işlemi: Bir hakka doğrudan doğruya etki eden onu kurak, değiştiren veya ortadan kaldıran işlem.
KAYNAK: www.puuny.com
Tapu Sicili
Tapu Sicili: Taşınmazların fiziksel (jeolojik) ve hukuksal durumlarını göstermek amacıyla Devlet tarafından ve onun sorumluluğu altında tutulan kütük, defter ve belge gibi öğelerden oluşan tümlük.
KAYNAK: www.puuny.com
Tazmin Edilebilir Zarar
Tazmin Edilebilir Zarar: Failin tazminle
yükümlü tutulabildiği kapsamdaki zarar.
yükümlü tutulabildiği kapsamdaki zarar.
KAYNAK: www.puuny.com
Taşınır Eşya
Taşınır Eşya: Bir yerden diğer bir yere özü ve değeri değişmeksizin hareket ettirilebilen eşya.
KAYNAK: www.puuny.com
Taşınmaz Eşya
Taşınmaz Eşya: Özü ya da değeri değişmedikçe bir yerden diğer bir yere hareket ettirilemeyen eşya.
KAYNAK: www.puuny.com
Temerrüt Faizi
Temerrüt Faizi: Bir para borcunu ifada
temerrüde düşen borçlunun alacaklının istemi halinde ödemekle yükümlü tutulduğu faiz.
temerrüde düşen borçlunun alacaklının istemi halinde ödemekle yükümlü tutulduğu faiz.
KAYNAK: www.puuny.com
Tek Tarafa Borç Yükleyen Sözleşmeler
Tek Tarafa Borç Yükleyen Sözleşmeler: Taraflarından sadece biri için borç doğuran sözleşmeler.
KAYNAK: www.puuny.com
Tek Taraflı Hukuksal işlemler
Tek Taraflı Hukuksal işlemler: Bir kişinin irade açıklaması ile kurulan hukuksal işlemler.
KAYNAK: www.puuny.com
Temsil
Temsil: Bir hukuksal işlemin bir kişinin adına ve/veya hesabına hareket eden diğer bir kişi tarafından yapılması.
KAYNAK: www.puuny.com
Temsilci (Mümessil)
Temsilci (Mümessil): Bir hukuksal işlemi başkası adına ve/veya hesabına kendi iradesini açıklayarak yapan kimse.
KAYNAK: www.puuny.com
Tescil
Tescil: Bir aynî hakkın devri ya da tesisi amacıyla tapu kütüğünde yapılan işlem.
KAYNAK: www.puuny.com
Toplu işSözleşmesi
Toplu iş Sözleşmesi: İşçi ve işveren sendikalarının yaptığı görüşmeler
sonucunda akdedilen sözleşme.
sonucunda akdedilen sözleşme.
KAYNAK: www.puuny.com
Uygun İlliyet Bağı
Uygun İlliyet Bağı: Sebebi oluşturan davranışın, genel yaşam deneyimlerine ve olayların olağan akışına göre gerçekleşen türden bir zararı doğurmaya ya da doğması olasılığını artırmaya elverişli olması.
KAYNAK: www.puuny.com
Ürün Kirası
Ürün Kirası: Ürün (hasılat) getiren bir (taşınır ya da taşınmaz) malın ya da hakkın kira parası karşılığında kullanılması ve ondan yararlanılması.
KAYNAK: www.puuny.com
Vadeye Bağlı İşlem
Vadeye Bağlı İşlem: Hukuksal işlemin hüküm ve sonuçlarının gelecekte gerçekleşmesi kesin olan bir olaya bağlanması.
KAYNAK: www.puuny.com
Vekâletsiz İşgörme
Vekâletsiz İşgörme: Bir kişinin bir işinin o kişiden vekâlet almadan yabancı -başka-bir kişi tarafından görülmesi.
KAYNAK: www.puuny.com
Yanma Kaydı
Yanma Kaydı: Borçlunun, alacaklıya karşı, borcunu hiç veya gereğince yerine getirmediği takdirde ifa etmeyi önceden yüklendiği edim.
KAYNAK: www.puuny.com
Yanılma
Yanılma: Kişinin, bilgisizliği ya da dış dünyadan yanlış bilgi edinmesi (algılama yanlışı) gibi sebeplerle gerçeğe aykırı olduğu bilinci bulunmadan irade açıklamasında bulunması.
KAYNAK: www.puuny.com
Yan (Tali) Edim Yükümlülüğü
Yan (Tali) Edim Yükümlülüğü: Sözleşmenin objektif esaslı noktası niteliğinde olmayan, taraflarca birincil edim yükümlülüğünün ifasını kolaylaştırmak amacıyla
kararlaştırılan ya da bu amaçla kanundan doğan veya dürüstlük kuralından
kaynaklanan edim yükümlülüğüdür.
kararlaştırılan ya da bu amaçla kanundan doğan veya dürüstlük kuralından
kaynaklanan edim yükümlülüğüdür.
KAYNAK: www.puuny.com
Yan Hak
Yan Hak: Yararlanma hakkı olarak alacak hakkının hukuksal yazgısını belirleyen hak.
KAYNAK: www.puuny.com
Yan Yüküm
Yan Yüküm: Muhafaza ve koruma, bildirme ve bilgi verme, tedarik (sağlama), işbirliği yapma gibi birincil edim yükümlülüğünün ifasına hizmet eden ya da onu koruyan davranış yükümü.
KAYNAK: www.puuny.com
Yarar
Yarar: Satılanın sözleşmenin kuruluşundan
sonra, fakat tesliminden önce özel bir çaba sarf edilmeksizin kendiliğinden verdiği ürünler.
sonra, fakat tesliminden önce özel bir çaba sarf edilmeksizin kendiliğinden verdiği ürünler.
KAYNAK: www.puuny.com
Yasal Faiz
Yasal Faiz: Sözleşmede faiz oranının belirlenmediği durumlarda uygulanması gündeme gelen yasayla belirlenmiş faiz.
KAYNAK: www.puuny.com
Yenilik Doğuran Hak
Yenilik Doğuran Hak: Yenilik doğuran hak, sahibine muhataba varması gerekli tek taraflı irade açıklaması ile bir hukuksal durumu ya da hukuksal ilişkiyi kurma, değiştirme ya da sona erdirme yetkisi veren hak.
KAYNAK: www.puuny.com
Yarışan (Birlikte) İlliyet
Yarışan (Birlikte) İlliyet: Birden çok kişinin aralarında bağlantı olmadan bir zarara sebep olması ve her birinin fiilinin tek başına aynı zararı doğurmaya elverişli (yeterli) olması.
KAYNAK: www.puuny.com
Yetki Belgesi
Yetki Belgesi: Temsilcinin temsil yetkisini ve bu yetkinin kapsamını gösteren belge.
KAYNAK: www.puuny.com
Yetkili Temsil
Yetkili Temsil: Temsilcinin bir temsil olunan tarafından temsil yetkisi ile donatılarak üçüncü kişilerle işlem yapması.
KAYNAK: www.puuny.com
Yetkisiz Temsil
Yetkisiz Temsil: Temsilcinin hiç ya da yeterli temsil yetkisi bulunmaksızın üçüncü kişi ile işlem yapması.
KAYNAK: www.puuny.com
Yığın Eşya
Yığın Eşya: Aslında tek tek hukuksal anlamda eşya sayılamayan, alış veriş yaşamındaki anlayışa göre ancak belirli bir miktara ulaştıklarında eşya olarak nitelenebilen varlıklardan oluşan topluluk.
KAYNAK: www.puuny.com
Yoksullaşma
Yoksullaşma: Haklı bir sebep olmaksızın bir kimsenin malvarlığında meydana gelen azalma.
KAYNAK: www.puuny.com
Yoksun Kalınan Kazanç (Kâr)
Yoksun Kalınan Kazanç (Kâr): Malvarlığında meydana gelebilecek bir artışın önlenmiş olması.
KAYNAK: www.puuny.com
Yolsuz Tescil
Yolsuz Tescil: Tescilin geçerli bir hukuksal sebebe dayanmaması veya tescilin dayandığı hukuksal sebebin geçersiz olması.
KAYNAK: www.puuny.com
Yönetim Hakkı
Yönetim Hakkı: Bu hakkı kullanan kişinin, yaptığı bir sözleşmenin veya tek taraflı bir hukuksal işlemin hüküm ve sonuçlarının adına ve/veya hesabına hareket ettiği üçüncü kişinin hukuk alanında doğmasını sağlayan yetki.
KAYNAK: www.puuny.com
Zamanaşımı
Zamanaşımı: Bir borcun muaccel olduğu tarihten itibaren yasada öngörülen belirli bir sürenin geçme-siyle alacaklının alacağı talep, dava ve icra yoluyla takip hakkını sürekli olarak engelleyen savunma.
KAYNAK: www.puuny.com
Zenginleşme
Zenginleşme: Zenginleşenin malvarlığının
şimdiki durumu ile, haklı bir sebebe dayanmayan değişim olmasaydı sahip olacağı durum arasındaki fark.
şimdiki durumu ile, haklı bir sebebe dayanmayan değişim olmasaydı sahip olacağı durum arasındaki fark.
KAYNAK: www.puuny.com
Zihnî Kayıt
Zihnî Kayıt: Bir kimsenin gerçek iradesiyle uyuşmadığını bildiği halde istemeyerek irade bir açıklaması yapması.
KAYNAK: www.puuny.com
Zilyet
Zilyet: Bir taşınır ya da taşınmaz mal üzerinde fiilî egemenliği elde eden ve elden
kaçırmama yönündeki iradesi bulunan kişi.
kaçırmama yönündeki iradesi bulunan kişi.
KAYNAK: www.puuny.com
Zilyetlik Nedir
Zilyetlik: Bir taşınır ya da taşınmaz mal üzerinde fiilî egemenliği elde etme ve elden kaçırmama yönündeki iradeye dayanarak sürdürülen kişi ile eşya arasındaki ilişki.
KAYNAK: www.puuny.com
Zilyetliğin Havalesi
Zilyetliğin Havalesi: Aralarındaki sözleşmeye dayanarak dolaylı zilyedin, zilyetliğini dolaysız zilyetten başka üçüncü bir kişiye devretmesi.
KAYNAK: www.puuny.com
Acente
Acente: Ticari mümessil, ticari vekil, satış memuru veya işletmenin çalışanı gibi işletmeye bağlı bir hukuki konuma sahip olmaksızın, bir sözleşmeye dayanarak, belirli bir yer veya bölge içinde sürekli olarak ticari bir işletmeyi ilgilendiren sözleşmelerde aracılık etmeyi veya bunları o tacir adına yapmayı meslek edinen kimseye acente denir.
KAYNAK: www.puuny.com
Anlaşma
Anlaşma: Teşebbüslerin rekabetçi davranışlarını, zımni veya açık bir anlaşma yoluyla düzenlemeleri
KAYNAK: www.puuny.com
Antrepo
Antrepo: Gümrüklere gelmiş ticari eşyanın konulduğu, korunduğu yer; depo; ardiye
KAYNAK: www.puuny.com
Ayni hak
Ayni hak: Eşya üzerinde doğrudan hâkimiyet yetkisi veren, herkese karşı ileri sürülebilen, mutlak egemenlik hakları
KAYNAK: www.puuny.com
Azil
Azil: Verilen temsil yetkisinin ortadan kaldırılması.
KAYNAK: www.puuny.com
Cebri icra
Cebri icra: Borcunu kendi isteği ile ödemeyen borçlunun Devlet gücü ile borcunu ödemeye zorlanması
KAYNAK: www.puuny.com
Def’i
Def’i: Borçlunun, alacaklının hakkını kabul etmekle birlikte borcunu yerini getirmemek için geçerli bazı özel sebepler sürmesi, böylece borçlu borcunu ifa etmekten kaçınabilmesi
KAYNAK: www.puuny.com
Eda davası
Eda davası: Davalının bir iş yapmaya, bir ifada bulunmaya veya bir iş yapmamaya, bir ifada bulunmamaya mahkûm edilmesinin istenildiği dava
KAYNAK: www.puuny.com
Edim
Edim: Borçlunun yerine getirmekle yükümlü olduğu borcun konusudur. Bir miktar paranın ödenmesi, bir malın teslim edilmesi gibi
KAYNAK: www.puuny.com
Ayırt etme gücü
Ayırt etme gücü: Sulh yolu ile çözülemeyen bir uyuşmazlığın (ihtilâfı) söz konusu
olmasıdır.
olmasıdır.
KAYNAK: www.puuny.com
Endüstriyel tasarım
Endüstriyel tasarım: Bir ürünün tümünün veya bir parçasının, veya ürün üzerindeki bir süslemenin; çizgi, şekil, biçim, renk, doku, malzeme veya esneklik gibi insan duyuları ile algılanan çeşitli unsur veya özelliklerinin oluşturduğu bütün
KAYNAK: www.puuny.com
Fesih
Fesih: Devam etmekte olan bir hukuki ilişkiyi, tek taraflı olarak ve ileriye dönük olmak üzere sonlandıran bozucu yenilik doğurucu irade beyanı
KAYNAK: www.puuny.com
Fiil ehliyeti
Fiil ehliyeti: Bir kimsenin, kendi eylemleriyle haklar ve yükümlülükler yaratması yeteneği
KAYNAK: www.puuny.com
Fikrî mülkiyet
Fikrî mülkiyet: Fikrî mülkiyet, marka, patent, endüstriyel tasarım, coğrafi işaret, knowhow, eser, yapım ve yayın gibi şekillerde ortaya çıkan her türlü fikrî ürün üzerindeki mülkiyettir.
KAYNAK: www.puuny.com
Havale
Havale: Yollamada bulunanın, yollamada
bulunduğu ödeyiciyi, para, değerli kâğıtlar veya benzeri nesneleri, kendi hesabına yollama alıcısına ödemek ve yollama alıcısının da bunları kendi adına teslim almak üzere yetkili kılması
bulunduğu ödeyiciyi, para, değerli kâğıtlar veya benzeri nesneleri, kendi hesabına yollama alıcısına ödemek ve yollama alıcısının da bunları kendi adına teslim almak üzere yetkili kılması
KAYNAK: www.puuny.com
İfa
İfa: Ödeme; yerine getirme; bir işi yapma, borçlanılan edimin yerine getirilmesi
KAYNAK: www.puuny.com
İflas
İflas: Borcunu ödemeyen veya ödemelerini tatil eden borçlu hakkında yapılan takip sonucunda, mahkeme kararı ile tespit ve ilan edilen durum.
KAYNAK: www.puuny.com
İşletme
İşletme: İnsan gereksinmelerinin karşılanması için mal ve/veya hizmet üretiminin gerçekleştirildiği ekonomik birim
KAYNAK: www.puuny.com
İvaz: Karşılık; bedel; eder; karşı bedel; mukabil eda.
Karine
Karine: İpucu; belirti; bilinen bir olgudan bilinmeyen bir olgunun (sonucun) çıkarılması
KAYNAK: www.puuny.com
Kartel
Kartel: Fiyat tespiti, müşterilerin, sağlayıcıların, bölgelerin ya da ticaret kanallarının paylaşılması, arz miktarının kısıtlanması gibi konularda, rakipler arasında gerçekleşen, rekabeti sınırlayıcı anlaşma ve/veya uyumlu eylemler
KAYNAK: www.puuny.com
Kefil
Kefil: Bir kimsenin alacaklısına karşı, o kimsenin borcunun yerine getirilmesini sağlamak yükümlülüğü altına giren kişi
KAYNAK: www.puuny.com
Kefalet
Kefalet: Bir kimsenin alacaklısına karşı, o kimsenin borcunun yerine getirilmesini sağlamak yükümlülüğü altına girmek; kefil olma; kefillik
KAYNAK: www.puuny.com
Kısıtlama
Kısıtlama: Bir kişinin medeni hakları kullanma yetkisinin mahkeme kararı ile kaldırılması
KAYNAK: www.puuny.com
Konkordato
Konkordato: Dürüst borçlunun önerip de en az üçte iki alacaklısının kabulü ve ticaret mahkemesinin onaması ile ortaya çıkan bir anlaşmayla, alacaklıların bir kısım
alacaklarından vazgeçmesi ve borçlunun da bu anlaşmaya göre kabul edilen borcun belli yüzdesini, tamamını ya da daha fazlasını, kabul edilen vadede ödeyerek borcundan kurtulması.
alacaklarından vazgeçmesi ve borçlunun da bu anlaşmaya göre kabul edilen borcun belli yüzdesini, tamamını ya da daha fazlasını, kabul edilen vadede ödeyerek borcundan kurtulması.
KAYNAK: www.puuny.com
Külli halefiyet
Külli halefiyet: Bir malvarlığının hak ve borçlarıyla tüm olarak bir kişiden diğerine geçişi.
KAYNAK: www.puuny.com
Marka
Marka: Bir işletmenin mal veya hizmetlerini bir başka işletmenin mal veya hizmetlerinden ayırt etmeyi sağlaması koşuluyla kişi adları dâhil, özellikle sözcükler, şekiller, harfler, sayılar, malların biçimi veya ambalajları gibi çizimle görüntülenebilen veya benzer biçimde ifade edilebilen, baskı yoluyla yayınlanabilen ve çoğaltılabilen her türlü işaret
KAYNAK: www.puuny.com
Müteselsil sorumluluk
Müteselsil sorumluluk: Birden fazla kişinin bir borçtan dolayı, her biri borcun tamamından olmak üzere, birlikte sorumlu olmaları
KAYNAK: www.puuny.com
Panayır
Panayır: Bir yerde belli zamanlarda kurulan, sergi niteliğini de taşıyan, büyük pazar, fuar
KAYNAK: www.puuny.com
Patent
Patent: Bir buluşun veya buluşun kullanma hakkının bir kimseye ait olduğunu gösteren belge
KAYNAK: www.puuny.com
Pay senedi
Pay senedi: Ortaklık sermayesinin birbirine eşit kısımlara ayrılmış parçalardan her birinin karşılığı olmak üzere, yasada gösterilen şekillere uygun kıymetli evrak
KAYNAK: www.puuny.com
Protesto
Protesto:Senedin kabul edilmemesi veya ödenmemesi halinde, bu durumun resmen saptanması
KAYNAK: www.puuny.com
Rehin
Rehin: Bir borcun yerine getirilmemesi halinde, alacaklarının teminatı olmak üzere ve paraya çevirtme hakkıyla birlikte alacaklı lehine verilen taşınır veya taşınmaz mal güvencesi
KAYNAK: www.puuny.com
Kaydol:
Kayıtlar (Atom)