Hüküm mahkemesinin kararı yalnız hukuka uygunluk bakımından inceleme konusu
yapılır.
İncelenen vakıalar tekrar inceleme konusu yapılamaz.
Yeni vakıalar ileri sürülemez (hükümden öce var olan vakıalar)
Temyiz yalnız hukukun yanlış uygulandığı sebebine dayanabilir.
Hüküm verildikten sonra meydana gelen ve hükmü etkileyecek olan vakıalar
yargıtayda ileri sürülebilir.
Temyiz Edilebilen Kararlar:
Kanun tarafından belirlenir.
Kural olarak ilk derece mahkemesinin varmış oldukları bütün nihai kararlar
temyiz edilemez. İstisnai olarak bazı nihai kararlar temyiz edilemez.
Görevsizlik kararı, yetkisizlik kararı, dava dilekçesinin iptali kararı,
hakimin çekinmesi kararı, davanın iptali kararı… temyiz edilebilir.
Davanın konusuz kalması halinde verilen nihai kararlar da temyiz edilebilir.
Temyiz Edilemeyen Kararlar:
1.miktar ve değeri 40 milyon lirayı geçmeyen menkul mal ve alacak davalarına
ilişkin nihai kararlar kesindir. Yani miktar ve değeri 40 milyon lirayı
geçmeyen menkul ve alacak davalarına ilişkin her çeşit hukuk mahkemesi nihai
kararları kesindir, temyiz edilemez.
Alacağın tamamının dava edilmiş olması halinde hükümde, asıl isteminin kabul
edilmeyen bölümü 40 milyon lirayı geçmeyen tarafın temyiz hakkı yoktur.
Karşı tarafça temyiz yoluna başvurulması halinde, temyiz hakkı olmayan
tarafın düzenleyeceği cevap dilekçesinde hükmü temyiz etmesi mümkündür.
2.özel bir kanun hükmü ile bazı nihai kararların kesin olduğu veya yalnız
başına temyiz edilemeyeceği kabul edilmiş olabilir.
Temyiz edilemeyen kesin kararlara karşı temyiz yoluna başvurulursa, kararı
veren mahkeme, temyiz isteminin reddine kendisi karar verir.
TEMYİZ (BOZMA) SEBEPLERİ: nihai kararlar ilk derece mahkemelerinin hukuk
kuralını yanlış uygulamış olması nedeniyle temyiz edilir.
1.maddi hukuka dayanan temyiz sebepleri
2.usul hukukuna dayanan temyiz sebepleri
maddi hukuka dayanan temyiz sebepleri: mesela bir haksız fiilden dolayı
tazminat davasında, mahkeme haksız fiil şartları mevcut olmadığı halde
davalıyı tazminata mahkum etmiştir. Bu bir temyiz sebebidir. İlliyet bağı bulunması gerekir.
Maddi meselenin takdirinde hata edilmesi.
Usul hukukna dayanan temyiz sebepleri: usul hukuku kurallarının yanlış
uygulanması.
1.mutlak temyiz sebepleri: önemli usul hukuku kurallarının yanlış
uygulanması halinde, bu yanlış uygulamanın verilen kararı mutlaka etkilediği
farzolunur ki, bu hallere mutlak temyiz sebebi denir. Bunlar:
a) mahkemenin görevsiz olması
b) tarafları, dava sebebi ve konusu aynı olan bir (aslında iki) dava
hakkında birbirine çelişik kararlar verilmiş olması- birinin bozulması
gerekir-
c) iki taraftan birinin davasını ispat için gösterdiği delillerin kanuni
sebep olmaksızın reddedilmiş olması
d) yargı yolunun caiz olmaması (yani idari mahkemenin görevli olması)
e) bir davaya bakması yasak olan hakimin yargılamaya ve karara iştirak
etmesi
f) vekil ve mümessil olmayan kişiler huzuruyla davaya bakılmış ve hüküm
verilmiş olması
g) hüküm mahkemesinde davanın görülmesi sırasında tarflardan birince bir
usul kuralının yanlış uygulandığını ispat edecek derecede itiraz edildiği
halde mahkemenin bu itirazı incelememiş olması
h) hükmün gerekçesiz olması
i) bütün dava şartlarının bulunmaması
Yargıtay bu sebeplerden birinin mevcut olduğu sonucuna varırsa kararı bozar.
2.Nisbi temyiz sebepleri: o usul hukuku kuralı yanlış uygulanmasaydı karar
başka türlü verilecek idi ise, bu hal temyiz sebebi olarak kabul edilir.
İlliyet bağı bulunması gerekir.
Örneğin gerekli olduğu halde bilirkişi incelemesi yaptırılmadan hüküm
verilmiş olması.
Mahkemenin yapmış olduğu usul yanlışlığı sonuç üzerine etkili olmalı. Hükmün
sonucunu etkilemeyen usul yanlışlıkları bozma sebebi sayılmaz.
TEMYİZ YOLUNA BAŞVURULMASI:
Ancak davanın tarfları başvurabilir.
İhtiyari dava arkadaşları, her biri hükmü yalnız başına temyiz edebilir.
Mecburi dava arkadaşları, verilen hükmü ancak birlikte temyiz edebilirler.
“Hukuki yararın” bulnması gerekli.
Temyiz Süresi:
1. Asliye mahkemesi kararlarına karşı temyiz süresi 15 gündür. Bu süre
ilamın taraflardan her birine tebliğ edildiği tarihten itibaren işlemeye
başlar.
2. Sulh mahkemesi kararlarına karşı temyiz süresi 8 gündür. Bu süre ilamın
taraflardan her birine tebliğ edildiği tarihten itibaren başlar.
İş mahkemelerinde süre 8 gündür. Bu süre tefhim ile başlar.
3. Bir tarafın davayı vekil aracılığı ile takip etmesi halinde, hüküm vekile
tebliğ edilir. Süre bu tebligat ile başlar.
4. Bu süreler geçtikten sonra temyize başvurulamaz.
Temyiz süresini arzu ve ihtiyarı dışında bir nedenle kaçırmış olan taraf,
eski hale getirme yoluna başvurmak ve aynı zamanda hükmü temyiz etmek
suretiyle hükmün temyizen incelenmesini sağlayabilir. Bundan başka, temyiz
süresini geçirmiş olan taraf, diğer tarafın süresinde yaptığı temyiz talebi
üzerine, cevap süresi içinde hükmü temyiz edebilir. (katılma yolu ile
temyiz)
KAYNAK: www.puuny.com
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder