Kolluk türleri, öncelikle organik açıdan ele alınıp incelenmelidir. Organik açıdan kolluk, idare tarafından yürütülen kolluk ve özel sektör tarafından yürütülen kolluk (özel güvenlik) olmak üzere ikiye ayrılmaktadır.
İdâre Tarafından Yürütülen Kolluk
İdare tarafından yürütülen kollukla ilgili düzenlemelerin çok önemli bir bölümünü içeren 3201 sayılı Emniyet Teşkilatı Kanunu, 8. maddesinde polisi üçe ayırmıştır. Bunlar, İdarî polis (İdarî kolluk), adlî polis (adlî kolluk) ve siyâsî polistir.
İdârî Kolluk-Adlî Kolluk Ayrımı
İdarî kolluk-adlî ayırımı kuRamsal ve uygulama açıdan büyük öneme sahiptir.
Adlî Kolluk
Suç kolluğu (Özay, 1996, s.478) da denilen adlî kolluğun amacı, suçları kovuşturmak, suçluları ve kanıtlarını toplayıp yargı yerlerine vermektir. Bundan dolayı, adlî kolluk bastırıcı niteliktedir. Adlî kolluk suç ve suçluların izlenmesi ve suçun işlenmesinden sonra adlî kovuşturma amacıyla yürütülen bir faaliyettir.
Suç kolluğu konusunda bakınız. USTA, H. (2009). Neden Adlî Polis Kurulmalıdır. http://www.yayin.adalet.gov.tr/02.10.2009.
Adlî Kolluk: işlenmiş bir suçun takibine, delillerin elde edilmesine, faillerin kovuşturulmasına, yakalanmasına yönelmiş faaliyetlerdir.
Adalet ve İçişleri Bakanlıkları tarafından çıkarılan Adlî Kolluk Yönetmeliği, adlî kolluğun çalışma esaslarını, adlî kolluk görevlilerinin niteliklerini, adlî işlemlerinin denetimini, uzmanlık dallarına göre hangi bölümlerde çalıştırılacaklarını ve diğer hususları düzenlemiştir.
Adlî Kolluk Yönetmeliği için bakınız. Resmî Gazete. Tarih.01.06.2005, Sayı.25832. http://www.resmigazete.gov.tr/Arşiv-Fihrist-Düstur/07.09.2010.
1. Adlî Kolluğun Görev, Yetki ve Sorumluluklar
Adlî kolluğun görev, yetki ve sorumlulukları, Adlî Kolluk Yönetmeliğinin 6. maddesinde şöyle belirlenmiştir: 1. Cumhuriyet savcılarının adlî görevlere ilişkin verdikleri emirleri geciktirmeden yerine getirmek. 2. Adlî kolluğa yapılan suç ihbar ve şikayetlerini, el koydukları olayları, yakalanan kişiler ile uygulanan önlemleri derhal Cumhuriyet savcılığına bildirmek ve Cumhuriyet savcısının talimatı doğrultusunda işin aydınlatılması için gerekli soruşturma işlemlerine başlamak. 3. Maddî gerçeğin araştırılması ve âdil bir yargılamanın yapılabilmesi için, Cumhuriyet savcısının emirleri doğrultusunda şüphelinin lehine veya aleyhine olan tüm delilleri, kanunda ön görülen koşullara uyarak toplamak, muhafaza altına almak ve bunları bir fezleke ile Cumhuriyet savcısına sunmak. 4. Bir ölümün doğal nedenlerden meydana gelmediği kuşkusunu doğuracak bir durumun varlığı veya ölünün kimliğinin belirlenememesi hâlinde; durumu derhâl Cumhuriyet başsavcılığına bildirmek ve Cumhuriyet savcısının emri doğrultusunda soruşturma işlemlerine başlamak.
2. Adlî Kolluk Görevlilerinin Nitelikleri
Adlî Kolluk Yönetmeliğinin 8. maddesine göre, adlî kolluk görevlileri, kolluk görevlilerinin ilgili mevzuatına göre taşıması gerekli olan niteliklere sahip olmalıdır. Adlî kolluk görevlilerinin, yüklendiği görevlerin gerektirdiği bilgi ve vasıfları taşıması sağlanır. Her hizmet bölümü için gerekli koşullar, kanun veya kolluk birimlerinin bağlı bulundukları bakanlıklarca çıkarılan mevzuatta belirtilir.
3. Adlî Kolluk Hizmetinin Denetimi
Adlî Kolluk Yönetmeliğinin 12. maddesine göre, Cumhuriyet başsavcıları ve Cumhuriyet savcıları; adlî kolluk hizmetlerinin etkin ve verimli yürütülebilmesi amacıyla, adlî kolluk görevlilerince ifa edilen adlî işlemleri her zaman denetler. Yürütülen soruşturma evrakını gerektiğinde ilgili adlî kolluk biriminde inceleyerek, soruşturmaya ilişkin eksik gördüğü hususların ikmalini emredebileceği gibi, soruşturma evrakı ve taraflarının bulunduğu hâl üzere Cumhuriyet başsavcılığına intikal ettirilmesi talimatını da verebilir.
Suç ve Cezalarda Kanunilik
İlkesi:
• Suç ve cezanın kanunla konulması gerektiğini ifade eder.
• Kanunun açıkca suç saymadığı bir fiil için kimseye ceza verilemez ve güvenlik tedbiri uygulanamaz.
• idarenin düzenleyici işlemleriyle suç ve ceza konulamaz.
KAYNAK: www.puuny.com
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder