İsteğe Bağlı Sigortalılık

Genel Olarak

Zorunluluk ilkesi, sosyal sigortaların ayırıcı ve belirleyici özelliğini oluşturur. Sigortalı olup olmamak, kişinin iradesine terk edilmemiştir. Kanun'un aradığı koşulları (m. 4 ve 5) yerine getirenler, istemeseler dahi, kendiliğinden sigortalı olurlar (m. 92). Sözü edilen ilke mutlak anlamıyla uygulandığında sigortalılık niteliğini kazanma koşullarını yerine getirmeyenlerin ya da bu koşulları yitirenlerin sigortalı olamamaları gerekir. Fakat 5510 sayılı Kanun, “isteğe bağlı sigorta” tekniğiyle bu konudaki temel kurala bir istisna getirmiş ve bu sayede sosyal korumanın, kişiler açısından kapsamı da genişlemiş bulunmaktadır. isteğe bağlı sigortadan yararlanıp yararlanmama ya da her zaman bu sigortadan vazgeçebilme, kişinin iradesine tabidir.

isteğe bağlı sigortalılık , zorunlu sigortalı olarak çalışmayan ve bu çalışmaların-dan dolayı aylık almayan kimselere, belirli koşullarla, sosyal sigorta ilişkisini devam ettirme olanağını veren bir yoldur. Kural olarak bu tür sigortalılık , uzun dönemli sigorta kolları (malullük, yaşlılık ve ölüm) için kabul edilir. Böylece zorunlu sigortalı olmayan veya bunların ölümleri hâlinde hak sahipleri, zorunlu sosyal sigortanın uzun dönemli sigorta kollarından sağlanan tüm sigorta yardımları. ile genel sağlık sigortasından yararlanma hakkını elde ederler. Buna karşılık isteğe bağlı sigortalı olan kişinin kısa vadeli sigorta kollarından yararlanma olanağı yoktur.