Cüz’i icrada borçlunun karşısında bir veya birkaç alacaklı bulunur ve borçlunun malvarlığı değerlerinden bir kısmı, alacağa yetecek derecede cebri icranın konusunu oluşturur; alacak ödendikten sonra artan para olursa borçluya iade edilir. İcra takibi, takip konusu talep hakkının niteliğine göre, ilamsız icra, ilamlı icra ve rehnin paraya çevrilmesi yoluyla takip olmak üzere üçe ayrılmıştır.
İlamsız İcra
İcra ve iflas hukukunda düzenlenen ilamsız icra yolunun konusu, kural olarak yalnızca para ve teminat alacakları olabilir (İİK m. 42). Bir para alacağı için takip yoluna başvurmak istenirse, önceden mahkemede dava açmaya ve ilam almaya gerek yoktur. Başka bir deyişle, mahkeme kararına ihtiyaç olmaksızın, alacaklı borçluya karşı doğrudan icra takibi başlatabilir. Alacaklı takip yapabilmek için bir senede dayanmak zorunda değildir. Buna karşılık, ilamsız takip yolunda alacaklı icra takibi başlattığında, borçlunun süresi içinde itiraz etmesi, takibin kendiliğinden durması için yeterlidir. Bundan sonra alacaklı takibe devam etmek isterse, borçlunun itirazının kaldırılması için ilgili merciden talepte bulunmalıdır.
İlamsız icra altında üç tür takip yolundan söz edilebilir:
• Genel haciz yolu ile takip
• Kambiyo senetlere özgü haciz yolu ile takip
• Kiralanan taşınmazların ilamsız tahliyesi
Aşağıda sırasıyla bu takip yollarının özellikleri açıklanırken genel haciz yoluyla takibe ilişkin açıklamalar daha uzun tutulmuş, diğer icra takipleri bakımından genel haciz yoluna ilişkin hükümlere atıf yapılmıştır. Zira, diğer icra takiplerinde, takibinin kesinleşmesinden sonraki aşamada yapılacak işlemlerde uyulması gereken kurallar bakımından genel haciz yoluna ilişkin hükümler geçerlidir. Örneğin, para alacaklarının tahsiline yönelik bir icra takibinin kesinleşmesinden sonraki haciz, satış ve paraların paylaştırılması aşamaları, genel haciz yolu, kambiyo senetlerine özgü haciz yolu gibi ilamsız icra takiplerinde ve ilamlı icra takibinde aynı hükümlere tabidir.
İlamsız icra yoluyla takip, kural olarak, yalnızca para ve teminat alacakları için söz konusudur. Bunların dışında bir malın teslimi, bir işin yapılması gibi, bir taşınmazın mülkiyet hakkına dayanarak tahliyesi talepleri için ancak ilamlı icra takibi yapılabilir.
KAYNAK: www.puuny.com
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder